جلوگیری از توسعه نامتوازنِ میبد ونقشِ دستگاهها،نهادهاو سازمانهایِ اجرایی،فرهنگی،اقتصادی،سیاسی و…با مرکزیتی واحد

معمولا در نوشته‌ها و گفته‌ها سخن از واژه‌ای به میان می آیدکه تعیین کننده و مهم بوده ونقش آن درزندگی اجتماعی انسان‌ها انکارناپذیراست.توسعه در لغت به معنای رشدتدریجی درجهت پیشرفته تر شدن،قدرتمند‌ترشدن وحتی بزرگ شدن است.توسعه علاوه بر اینکه بهبودمیزان تولیدودرآمدرادربرداردشامل دگرگونی‌های اساسی درساخت‌های نهادی،اجتماعی،اداری وهمچنین دیدگاه‌های عموم مردم است.
توسعه دربسیاری ازمواردحتی عادات و رسوم وعقایدمردم رانیزدربرمیگیرد.
امادریک جمله ازبحث توسعه میتوانیم توسعه رابه معنای کاهش فقر،بیکاری،نابرابری،صنعتی شدن بیشتر،ارتباطات بهتر،ایجادنظام اجتماعی مبتنی برعدالت وافزایش مشارکت مردم درامورسیاسی جاری تعریف کنیم.
اگردرنگاهِ عامیانه وساده انگارانه توسعه وپیشرفت را دراستان یزد بررسی کنیم بیشترین توسعه وپیشرفت درشمال استان یزدیعنی در اردکان ومیبدصورت گرفته است.اما دراین نوشتارقصدداریم فقط درمورد میبد نظری اجمالی داشته باشیم.
اگر شهرمیبد(درقالب شهرستان میبد)را مانندیک انسانی بااجزای یک بدن تصورکنیم،این انسان ازاجزای نامتوازنی تشکیل شده است مثلا یک دستِ آن بلندترازدست دیگر،یک پای آن کوتاه تر،سری بزرگ واندامی قوی اماخمیده دارد.یعنی چه؟یعنی اصل براین است که توسعه وپیشرفت در یک منطقه با توازن توام باشدامادر این شهرباتوصیف ابتدایی اینچنین امری محقق نشده است.بعضی ازچالشهایی که باعث جلوگیری ازیک بالانس درتوسعه شده مانندعدمِ مبلمانِ شهری مناسب،فرهنگ شهرنشینی ومحله گرایی(تعصبات محله ای‌که حتی درلهجه محلات شهرستان نمایان است ووجودِ قبرستانهای محلات که تنها گوشه ای ازاین تفاوتهاست)،وجودِ افرادِ غیربومیِ کم سواد ودارای فرهنگهای متفاوت ازاقصی نقاط کشور،خالی شدنِ قلبِ محلات به دلیل قدیمی بودن وساکن شدنِ غیربومی ها وحتی اتباع،وجودِ بِزه هایی که نوجوانان وجوانان رادراثرِخرده فرهنگهایِ متفاوت وفضای مجازی(که البته در همه نقاط وجوددارد)به بیراهه کشانده،شکل گیریِ مناطقی در شمال ویاغرب میبدوسکونتِ تدریجی افرادِمتمول وحتی شاید تاحدودی باسوادترودرنتیجه حرکت به سمتِ نوعی تبعیض،فراگیری مشاغلِ فنی و ساختمانی از جانب غیربومی ها واتباع ونیازِ شهروندانِ میبدی به این مشاغل که به نحوی نقطه ضعف تلقی میگردد،گسترشِ افقی شهربجای عمودی سازی وبابرنامه ریزیِ مدونِ مهندسان شهری،عدمِ استفاده ازارزش افزوده ای که درصنعتِ گردشگری میبدوحودداردومشکلات دیگری که دراین مقال به گوشه ای ازآن پرداختیم،باعث شده که همان مفهومِ توسعه ظاهری نیز به شکلِ عجیبی نامتوازن باشدوباهمه این ابعاد،تلاش برای جلوگیری از خروجِ سرمایه وسرمایه گذارازشهرستان نیزدردستورِکارقرارگرفته وبازهم صنعتی که تنهاکارخانه است(تفاوت صنعت وکارخانه راهنوزدرک نکرده ایم) وتخم مرغهایی که دریک سبد یعنی سبدِکاشی وسرامیک ویاصنایعِ جنبی قرار می گیرد.نویسنده گرچه بازتابی از عدم توسعه متوازن که برپیکرِکوچک ونحیفِ میبدخودنمایی میکندوانواعی از معضلاتِ زیست محیطی،فرهنگی،اجتماعی،وحتی مذهبی(بدلیلِ ورودِمذاهبِ اسلامی دیگربه غیر از شیعه)رابه بارآورده،به تصویر می کشداماهرگزقصدنداردبر طبل ناامیدی و عدم راهکارمناسب بکوبد،زیرا فراموش نکنیم که گرچه برنامه مناسبی برای توسعه تازمانِ کنونی درکارنبوده است امابه لحاظ علمی(رتبه های کنکور،وجودِنخبگان ومراکزدانشگاهی و..) و نیزسرمایه دارانی که حتی درکشورنیزدارای عنوان هستندمیتواندمیبدرادرکنارِاردکان بعنوان یکی ازمطرح ترین شهرهای صنعتی،به توسعه ای نسبی نزدیک کند وقطع به یقین ازمهمترین راهکارهای اجرایی ارتباط عمیق بین صنعت،دانشگاه،حوزه ودستگاههای اجرایی میباشد وباتعامل نزدیک هرچهارگروه به عنوان “فکروعمل”،راهکاری اجرایی پیشِ روقرارمیگیرد،که باپرچمداری شخصی که هم جایگاهِ مذهبی،هم علمی وهم سیاسی داردوموردتاییدحاکمیت نیزمیباشدمسیری قابل قبول شکل میگیرد.به طورقطع دستگاههای اجرایی مانند فرمانداری،صمت،شرکت شهرکها،محیط زیست،شهرداری،میراث،ارشاد،حوزه علمیه،تبلیغات،دانشگاه ومراکز آموزش عالی درایجادِمدینه فاضله ای که آرزوی همه میبدیهاست نقش اساسی ایفامیکنندامادراین میان،مهمترین نقش رادفترحضرتِ آیت الله اعرافی باتشکیلِ جلساتی که درحضورایشان میباشدونماینده شهرستان نیزنقش ویژه ای دارد،عهده داراست که پیونددهنده این عوامل ومراکزاجرایی میباشدوبخشی ازآن نیزتحت قالب برنامه هایی که خارج ازچارچوبِ وظایف روزمره دستگاههای اجرایی وبانظرِامام جمعه معزز،فرماندارمحترم ونماینده محترم بصورت سالیانه حکم میشودوادارات،نهادهاوسازمانها باید آنرااجرایی کنند،به منصه ظهور میرسد.به امیدآنکه میبددر تمامی شاخصه های توسعه به رتبه قابلِ قبولی دست یابد.
حجت ا..خلیلی کارشناس ارشدعلوم ارتباطات