استقبال از شاه با گاز اشک‌آور در واشنگتن!

پرویز راجی

  • «پرویز راجی»؛ آخرین سفیر رژیم پهلوی در لندن، یار گرمابه و گلستان امیرعباس هوبدا و زوج غیررسمی اشرف پهلوی، خواهر شاه. او هنگام نخست وزیری هویدا، ریاست دفتر وی را برعهده گرفت و در خردادماه ۵۷، متعاقب افتضاحی که «امیر تیمور» سفیر شاه در لندن به شکل باخت کلان در قمار و از دست دادن تمام ثروتش در کازینوهای لندن مرتکب شده بود، شاه با توصیه اشرف و هویدا، پرویز راجی را به سفارت ایران در لندن فرستاد. راجی که از خرداد ۵۵ تا ۶ بهمن ۵۷ به عنوان سفیر شاه در لندن عمل می‌کرد، خاطرات خود را به صورت روزانه در کتابی تحت عنوان «خدمتگزار تخت طاووس» به رشته تحریر درآورده است. امام خامنه‌ای در سال ۷۰ ضمن اشاره به این کتاب فرمودند: «من هویدا را مثال میزنم که از بدترینهاست؛ یعنی او از فاسدترین رجال ایران بود؛ درعین‌حال نسل هویدا بر نسل راجی – نویسنده‌ی کتاب «خدمتگزار تخت طاووس» – شرف داشت! اگر شما این کتاب را خوانده باشید، میتوانید بفهمید که این نسل، چه نسلی بوده است؛ اینها میخواستند جای هویدا بیایند… نسل جدیدشان که نمونه‌اش همین راجی است، واقعاً اینها چه بودند!؟» شبکه میبدما قصد دارد تا در سلسله مطالبی، اقدام به بازخوانی بخش‌هایی از کتاب مذکور بنماید:

یکشنبه ۲۲ آبان ۱۳۵۶ مصادف با ۱۳ نوامبر ۱۹۷۷:

امروز شاه در سر راه خود به واشینگتن وارد پاریس شد و روزنامه ها هم خبر دادند که سفارت ایران در آمریکا برای استقبال از شاه در واشینگتن «جمعیت اجاره‌ای» را تدارک دیده است.

اوایل بعدازظهر امروز نیز حدود ۱۰۰ نفر که همگی ماسک بر چهره داشتند درحالیکه پلاکارد حمل می‌کردند و فریاد می‌زدند «شاه جنایتکار است» از مقابل سفارت ایران در لندن عبور کردند.

دوشنبه ۲۳ آبان ۱۳۵۶ مصادف با ۱۴ نوامبر ۱۹۷۷:

تمام روزنامه‌ها پر است از گزارشهای واصله از واشینگتن راجع به سفر شاه به آمریکا و در اکثر آنها نیز مطالبی وجود دارد که از اقدامات امنیتی بسیار شدید، حضور جمعیت اجاره‌ای برای طرفداری از شاه و احتمال برخورد بین ایرانیان موافق و مخالف شاه خبر می‌دهند.

افرادی که دیروز مقابل سفارتخانه دست به تظاهرات زده بودند اکثرا از طرفداران خمینی بودند و از او به عنوان کسی که در روشن کردن افکار مردم نقش بسزایی داشته یاد می‌کردند درحالیکه مطالب منتشره در روزنامه گاردین راجع به تظاهرات دیروز حکایت از این داشت که طرفداران دکتر مصدق و هواداران جبهه ملی عمده‌ترین مخالفان رژیم شاه هستند.

البته شک نیست که طی این چند سال در مورد خرید تسلیحات، خیلی افراط شد و نیز اعمال ساواک به صورت دولتی در دولت، حالت غیرقابل تحمل به وجود آورد ولی به نظر من چنانچه روند سیاست ایران به آرامی و گام به گام رو به سمت لیبرالیسم سیر کند، می‌توان انتظار داشت که سرانجام وضع مطلوبی در ایران به وجود اید درحالیکه اگر چنین نشود و خدای نکرده! حکومت به دست ملاها بیفتد هیچ تردیدی ندارم که آنها در عرض یکسال کشور ایران را به اندازه ۵۰ سال به عقب خواهند برد!

سه شنبه ۲۴ آبان ۱۳۵۶ مصادف با ۱۵ نوامبر ۱۹۷۷:

پس از مشاهده اخبار ساعت ۹ تلویزیون، پی بردم که در جریان مراسم استقبال از شاه و شهبانو در کاخ سفید، اشک از چشمان شاه و شهبانو و کارتر سرازیر شده است و علت هم این بوده که بر اثر برخورد و منازعه بین گروههای تظاهر کننده مخالف و موافق در جلوی کاخ سفید، پلیس ناچارا اقدام به پرتاب گاز اشک‌آور کرده و جریان باد به صورتی غیرمنتظره، گاز اشک‌آور را به سوی محل برگزاری مراسم استقبال رانده است!

چهارشنبه ۲۵ آبان ۱۳۵۶ مصادف با ۱۶ نوامبر ۱۹۷۷:

مشاهده شاه در تلویزیون که چهره خود را با دستمالی پوشانده بود تا چشمانش از گاز اشک‌آور محفوظ بماند نه تنها همدردی مرا برانگیخت بلکه آنقدر از دیدن این صحنه ناراح شدم که احساس کردم قلبم تیر می‌کشد. مطبوعات امروز انگلیس هم پر است از عکسها و خبرهای مربوط به تظاهرات و درگیری واشینگتن در موقع ورود شاه به کاخ سفید و روزنامه گاردین هم که گویی قصد دارد این حادثه نامطلوب را بیش از حد بزرگ جلوه دهد با تیتر بزرگ نوشته: «واشنگتن با گاز اشک‌آور از شاه استقبال کرد»!

پنجشنبه ۳ آذر ۱۳۵۶ مصادف با ۲۴ نوامبر ۱۹۷۷:

بعدازظهر بنا به خواست هویدا تلگراف مفصلی در مورد سفر شاه به واشنگتن مخابره کردم و در آن به اطلاع هویدا رساندم که پس از بررسی کامل اخبار و گزارشهای بی بی سی، هیچ نکته ای که نشانگر حالت عنادآمیز بی بی سی در مورد این سفر باشد، مشاهده نکردم…»

قسمتهای قبلی:

  1. استقبال از اشرف پهلوی با تخم‌مرغ!
  2. عارضه «لُرد چالفونت»!
  3. مجلس شب‌ نشینی پروین فرمانفرماییان
  4. سگ دانمارکی شاه
  5. استراحت در ویلای والاحضرت!
  6. عباس آرام گفت به رهبری شاه اطمینان دارم
  7. بدهی امیرتیمور به قمارخانه ویکتور لاونس
  8. روزه‌خواری و گاف در برابر وزیر خارجه ابوظبی
  9. مهمانی والاحضرت کامیار در قصر ویندزور لندن
  10. تعجب پینچر از روابط صمیمانه شاه و شاهپور ریپورتر

  11. بلیط دوسره سفارت‌ایران برای دوست‌دختر کوپر!

  12. از همسر آلمانی آموزگار تا شریک آمریکایی مادر شاه

    شاه به مجیدی گفت خفه شو!

  13. همسر زیبای آنتونی رویل
  14. خاموشی‌های ۱۳۵۶ و نارضایتی مردم

  15. قمار با اشرف در کازینوی رامسر
  16. شرابخواری افراطی هویدا

  17. ارتشبد جم عزل شد چون به شاه گفت: «برادر»!

  18. ماجرای پناه بردن شاه به تریاک کشیدن از زبان آخرین سفیر پهلوی در لندن

  19. ۱۰۰دلار کرایه برای طرفداری از شاه در آمریکا