پژوهش‌های بی‌فایده!

دانشجویی مراجعه کرده بود و برای عنوان پایان نامه‌اش درخواست کمک داشت. حقوق خصوصی می‌خواند و علایق رسانه‌ای هم داشت به همین خاطر از من خواست موضوعی که هر دو رشته‌ی حقوق خصوصی و حقوق رسانه را دربرگیرد به او معرفی کنم.

شب که به خانه آمدم اندکی فکر کردم و اولین چیزی که به ذهنم آمد مسئولیت مدنی ناشی از محتوای خسارتبار رسانه‌ای بود؛ پیش خودم گفتم بروم در سامانه‌ی گنج ایرانداک جستجویی حول این موضوع داشته باشم. همان ابتدا که صفحه‌ی گنج را باز کردم به ذهنم آمد عبارت «مسئولیت مدنی ناشی از» را جستجو کنم. نتیجه جستجو برایم عجیب بود.

حدود ۱۰۰۰ پایان نامه در ارتباط با این عبارت نوشته شده بود و وقتی دقیقتر جستجو کردم متوجه شدم فقط درباره بخشی از موضوع مورد نظر من (یعنی صرفا «تبلیغات» رسانه‌ای) حداقل ۹ عنوان مشابه وجود دارد:

مسئولیت مدنی ناشی از تبلیغات
مسئولیت مدنی ناشی از تبلیغات بازرگانی
مسئولیت مدنی ناشی از آگهی‌های تجاری
مسئولیت مدنی ناشی از تبلیغات بازرگانی
مسئولیت مدنی ناشی از تبلیغات تجاری گمراه کننده
مسئولیت مدنی ناشی از تبلیغات رسانه‌های تصویری
مسئولیت مدنی ناشی از تبلیغات بازرگانی در فضای مجازی
مسئولیت مدنی ناشی از تبلیغات دروغ در فقه و حقوق
بررسی تطبیقی مسئولیت مدنی ناشی از تبلیغات کالا در حقوق ایران و انگلیس

تجربه‌ام در راهنمایی پایان‌نامه‌ای دیگر نشان داده محتوای بسیاری از این تزها شبیه به هم است و جستجوی اخیرم هم نشان می‌داد بعضا عناوین پایان‌نامه‌ها حتی بدون یک واو اختلاف تعیین شده است!!

این در حالی است که دانشجو در سالهای اخیر موظف شده از همین سامانه پیشینه موضوع را جستجو کند و اگر عنوان کارشده بود سراغ موضوع جدیدی برود اما می‌بینید که اوضاع چگونه است! حالا فکر کنید که اصلا این سامانه هم نبود…

این موارد نشان می‌دهد چه اوضاع اسفناکی بر پایان‌نامه‌های دانشجویی و کلا پژوهش کشور حاکم است و خدا می‌داند چقدر از منابع بیت‌المال و شهریه‌های دانشگاه آزاد و … مصروف این روند تلخ و مضحک می‌شود و از آن سو خدا می‌داند چقدر مشکلات تلنبار شده در کشور وجود دارد که دانشگاه قادر است با ابزار «علم» این مشکلات را حل کنند! اما نه دانشگاه دغدغه‌ای دارد که به سراغ این نیازها برود و نه اصحاب این مسائل علاقه‌ای دارند برای حل مشکلشان، دانشگاه اقدامی کند.