هاشمی؛ از آیت‌الله‌العظمی خواندن منتظری تا علامه خطاب‌کردن سید حسن خمینی

• احمد کریمی/ حکمت ما

ثبت نام خبرگان رهبری در این روزها با حاشیه های تلخی همراه است که هرچند توسط بسیاری از افراد ناچیز انگاشته می شود، اما همیشه تاریخ فتنه انگیزی همین تحرکات به ظاهر ساده، کشور عزیزمان را در ابتلائاتی انداخته است که اگر لطف خدا نبود، هر کدامشان برای نابود کردن انقلاب اسلامی کافی و کارساز بود.

متنی که در پیش رو دارید، منتخب یکی از کتاب های “تاریخ انقلاب اسلامی”از انتشارات “قدر ولایت”و گزیده ای از جلد ششم آن با موضوع “آیت الله منتظری از قائم مقامی تا عزل” می باشد. کتابی که حاوی مطالبی جالب و خواندنی از تاریخی پر فراز و نشیب است که بر این مملکت گذشته است.

شما خواننده گرامی در این متن منتخب، با جمله هایی چون “اولین کسی که به منتظری، آیت الله العظمی” لقب داد” و … برخورد می کنید، جمله هایی که امروز نیز هر کدامشان از مسائل راهبردی و حساس جامعه ما شده اند.

خواندن متن و مقایسه آن با زمان حال، آن چیزیست که شما را در پیدا کردن مسیر درست یاری می دهد:

در صفحات ۱۲ و ۱۳ کتاب در مورد مطرح شدن بحث قائم مقامی آیت الله منتظری برای رهبری نوشته شده است. آیت الله گیلانی از اعضای خبرگان رهبری در این خاطره، در مورد مطرح شدن این بحث، با امام روح الله، صحبت می کند:

… گفتم: فردا قرار است موضوع قائم مقامی آقای منتظری در خبرگان مطرح شود، خواستم به عرضتان برسانم که بگویید مطرح نشود. من به آقای منتظری ارادت دارم و خدمت ایشان درس خوانده ام. ایشان را عابد و زاهد می دانم اما اینها کافی نیست. او از عهده این کار بر نمی آید …

… فردای آن روز آقای هاشمی موضوع قائم مقامی آقای منتظری را در خبرگان مطرح کرد … پس از این ماجرا روز آقای هاشمی در جمع گفت: من بعد از ظهر رفتم خدمت امام، امام فرمودند: موضوع قائم مقامی آقای منتظری را فردا مطرح نکن. گفتم: چرا؟ ما در اجلاسیه قبل گفته ایم که ایشان را به عنوان قائم مقام مطرح کنیم. فرمودند: یکی از دوستان آمده و چنین گفته. “گفتم: ما اعلام کرده ایم و نمی شود” …^(۱)

در صفحه ۲۰ آمده است:

حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی اولین کسی بود که منتظری را “آیت الله العظمی” خواند، چرا که قائل به مقام مرجعیت برای ایشان بود. وی در خطبه های نماز جمعه به این امر اشاره می کند و می گوید:

از نظر صلاحیت ها و دیدگاه های فقهی و سیاسی، آن موقع در قانون اساسی، مرجعیت شرط رهبری بود و من برای اولین بار در نماز جمعه تهران، آقای منتظری را آیت الله العظمی خطاب کردم. این یک کلمه تشریفاتی نبود بلکه حساب شده بود و مبنای فقهی داشت تا اینکه ایشان مرجع تقلید حساب شوند… ما با کسی بحث نکرده بودیم و می خواستیم زمینه سازی کنیم …^(۲)

در ادامه، یکی از بزرگترین چالش های انقلاب باعث شد آیت الله منتظری راه خطا از ثواب را برگزیند و در موضوع نفوذ باند “سید مهدی هاشمی” برادر داماد آیت الله منتظری، به بیت ایشان، کار به آنجا کشید که امام روح الله با خون دلی که از این موضوع خورد، آیت الله را در انتها از سمت قائم مقامی عزل کرد…

در صفحه ۵۶ و در خاطراتی از حجت الاسلام ری شهری، وزیر اطلاعات وقت، که با آیت الله منتظری دیدار داشتند، می خوانیم:

آقای ری شهری به منتظری می گوید: جناح های سیاسی موجود، دفتر تبلیغات، جامعه مدرسین و … حتی آقای هاشمی رفسنجانی نیز به این رابطه (با سید مهدی هاشمی) خوشبین نیستند … منتظری پرسید: حتی آقای هاشمی هم ؟ پاسخ دادم آری. ایشان بسیار محکم گفت: “همه آنها بیخود می گویند”^(۴)

در صفحه ۸۲ و در نامه حجت الاسلام سید احمد خمینی به منتظری، در مورد جلسه ای که منتظری در آن شرکت داشت و امام روح الله با ایشان صحبت کردند، می نویسد: … بعد(امام) با حالت بسیار صمیمی و گرم فرمودند: من از شما خواهش می کنم که این کارها را کنار بگذارید و مشغول کار خود شوید. قبول نکردید(یعنی منتظری). امام فرمودند: من ارادت به شما دارم، من مخلص شما هستم، از این مرید و مخلص خود قبول بفرمایید و به کار خود مشغول شوید. (شما) با کمال خشونت گفتید: “لا یکلف الله نفساً الا وسعها”. من در همین حال به دوستان نگاه کردم، دیدم  همگان از شرم و حیا سرهایشان را پایین انداخته اند و آقای خامنه ای اشک در چشمانشان بود.^(۵)

در صفحه ۸۳ و در مورد پیگیری حجت الاسلام ری شهری در مورد نفوذ باند سید مهدی هاشمی به بیت آیت الله منتظری آمده است:

آقای ری شهری می گوید: هنگامی که وزارت اطلاعات آن موضوع را با جدیت پیگیری می کرد، روزی آقای رفسنجانی از باب خیرخواهی به این جانب گفت: چه بسا امشب امام از دنیا برود، و فردا آقای منتظری رهبر باشد، در آن صورت تو نمی توانی در داخل ایران زندگی کنی، بنابرین مصلحت نیست موضوع سید مهدی هاشمی را اینگونه دنبال کنی!^(۶)

در ادامه و در صفحات ۱۱۱ و ۱۱۲ گوشه ای از متن سخنرانی آیت الله منتظری در ۲۲ بهمن سال ۱۳۶۷ آمده است، سخنرانی بسیار تند که تمام مواضع انقلاب و دستاوردهای آن را مورد هجوم قرار داد و از آن به عنوان بزرگترین اشتباه منتظری یاد شده است. این سخنرانی بود که واکنش صریح امام روح الله را به دنبال داشت.

این جریان تا آنجا ادامه یافت که نامه امام روح الله در تاریخ ۶۸/۱/۶ خطاب به او صادر شد و از قائم مقامی رهبری عزل شد. نامه ای پر از درد و رنج که نشان از خون دلی داشت که امام از دست خواص بی بصیرت خورد …

---

۱-محمدی ری شهری- سنجه انصاف- ص ۱۶الی ۱۹

۲-خطبه نماز جمعه- ۶۱/۱/۶- حقیقت ها و مصلحت ها- ص۱۱۰

*اولین کسی که حجت الاسلام سید حسن خمینی را نیز “علامه” خطاب کرد، ایشان بود !!!

۳-رنج نامه سید احمد خمینی- ص۲۴

۴-سنجه انصاف- محمدی ری شهری- ص ۵۴

۵-رنج نامه سید احمد خمینی- ص ۳۹ و ۴۰

۶-ویژه نامه ایران- سال ۸۹- ج ۱- ص ۱۰۰