منافق اینطوری است

• حجه الاسلام و المسلمین سید مهدی جلال زاده

بسم الله الرحمن الرحیم

در روزگار غریب و دوران آخرالزمانی که نگه داشتن دین از نگه داشتن رغال گداخته در میان کف دست سخت تر است ( اما ناممکن نیست!) روزگاری که اطراف ما جولانگاه افکار و عقاید رنگارنگ اسلامی و غیر اسلامی است و هر کسی داد انا الحق می زند و هر حزبی به آنچه انجام می دهد و به آن پایبند است خوشحال است(کل حزب بما لدیهم فرحون) در روزگاری که شناخت سره از ناسره، مومن و مسلمان واقعی از منافق و فریبکار، بسیار سخت و دشوارشده است. شناخت این که کدام حزب و گروه و دسته سیاسی و اجتماعی نزدیک به حق و حقیقتند و کدام نیستند و مشکل در این جاست که همه در ظاهر، خود را پایبند به اصول و قوانین می دانند ولی باطن آنها را خدا می داند و بس.

در این اوضاع و احوال تیره و تار رفتن به سمت نور و روشنایی احادیث اهل بیت علیهم السلام برای نجات از این سر درگمی بهترین و آسانترین راه خواهد بود. احادیثی که به تببین چهره منافق و مومن می پردازد و شاید بتوان موضوع بعضی از این روایات را به موارد عمومی تر همچون حزب یا گروه های اجتماعی و سیاسی فعال در جامعه هم تعمیم داد، به این معنا که روایت سخن از مومن به میان آورده ولی حزبی هم که با ایمان و مومنانه خواسته باشد رفتار کند باید از این فاکتورها داشته باشد ویا از ویژگی های اشاره شده در روایت به عنوان نفاق نداشته باشد. فتامل!!

امام على علیه السلام إنَّ المُؤمِنَ إذا تَکَلَّمَ ذَکَّرَ… والمُنافِقُ إذا تَکَلَّمَ لَغا«۱» مؤمن هرگاه سخن گوید یاد (خدا) مى کند و منافق هرگاه سخن گوید بیهوده گویى مى کند.

امام على علیه السلام إِنَّ المُؤمِنَ إذَا استَغنى شَکَرَ… وَ المُنافِقُ إِذَا استَغنى طَغى؛«۲» مؤمن هنگام بى نیازى شکر مى گزارد و منافق هرگاه بى نیاز شود طغیان مى کند.

امام على علیه السلام :إنَّ المُؤمِنَ مَن یُرى یَقینُهُ فی عَمَلِهِ، وَ المُنافِقُ مَن یُرى شَکُّهُ فی عَمَلِهِ؛«۳» در عمل مؤمن یقین دیده مى شود و در عمل منافق شک.

امام على علیه السلام : إنَّ کَثرَهَ المالِ عَدُوٌّ لِلمُؤمِنینَ و یَعسُوبُ المُنافِقینَ؛«۴» ثروت فراوان، دشمن مؤمنان و پیشواى منافقان است.

امام على علیه السلام اَلمُنافِقُ مَکُورٌ مُضِرٌّ مُرتابٌ؛«۵» منافق، نیرنگباز، زیانبار و شکّاک است.

امام على علیه السلام : وَرَعُ المُنافِقِ لایَظهَرُ إلاّ عَلى لِسانِهِ؛«۶» پرهیزکارى منافق جز در زبانش ظاهر نمى شود.

امام على علیه السلام : إِنَّ المُؤمِنَ إِذا نَظَرَ اعتَبَرَ… وَالمُنافِقُ إِذا نَظَرَ لَها؛«۷» نگاه مؤمن عبرت آمیز و نگاه منافق سرگرمى است.

امام على علیه السلام : إِنَّ المُؤمِنَ… إذا أَصابَتهُ شِدَّهٌ صَبَرَ… وَالمُنافِقُ إِذا أصابَتهُ شِدَّهٌ ضَغا؛«۸» مؤمن در گرفتارى صبور است، و منافق در گرفتارى بى تاب.

امام على علیه السلام : عِلمُ المُنافِقِ فی لِسانِهِ وَعِلمُ المُؤمِنِ فی عَمَلِهِ؛«۹» دانش منافق در زبان او و دانش مؤمن در کردار اوست.

امام على علیه السلام : اَلمُؤمِنُ فَهُوَ قَرِیبُ الرِّضى بَعیدُ السَّخَطِ… و َالمُنافِقُ فَهُوَ قَریبُ السَّخَطِ بَعیدُ الرِّضى؛«۱۰» مؤمن زود خشنود و دیر ناراحت مى شود و منافق زود ناراحت و دیر خشنود مى گردد.

امام حسین علیه السلام : إِنَّ المُؤمِنَ لا یُسیى ءُ و لا یَعتَذِرُ، وَ المُنافِقُ کُلَّ یَومٍ یُسیى ءُ و َیَعتَذِرُ؛«۱۱» مؤمن نه بدى مى کند و نه معذرت مى خواهد و منافق هر روز بدى مى کند و معذرت مى خواهد.

امام صادق علیه السلام : الغِناءُ یورِثُ النِّفاقَ.«۱۲» غِنا از خود نفاق بر جای می گذارد.

اللهم انصر الاسلام و اهله و اخذل الکفر و النفاق و اهله بحق محمد و آل محمد.

—————

۱- تحف العقول، ص۲۱۲

۲- همان

۳- شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غرر الحکم و درر الکلم ج۲ ، ص ۵۴۴ ، ح۳۵۵۱

 ۴- التمحیص، ص۴۸

۵- شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ، ج ۱ ، ص۳۴۰ ، ح ۱۲۸۹

۶- شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ، ج ۶ ، ص۲۴۱ ، ح ۱۰۱۳۰

۷- تحف العقول، ص۲۱۲

۸- همان

۹- شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غرر الحکم و درر الکلم، ج ۴ ، ص ۳۵۰، ح ۶۲۸۸ و ح ۶۲۸۹

۱۰- تحف العقول، ص۲۱۲

۱۱- تحف العقول، ص ۲۴۸

۱۲- وسایل الشیعه ، ج۱۷ ، ص۳۰۹ – کافی (ط-دارالحدیث) ،ج۱۲ ،ص ۷۸۰ – بحار الانوار(ط-بیروت) ، ج۷۶ ، ص ۲۴۱