پیش‌نشست همایش‌قرآنی دانشگاه‌میبد برگزار شد

به همت گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه میبد و با همکاری جامعه المصطفی اصفهان، پیش نشست همایش علمی “قرآن کریم؛ جامعیت و جهانی بودن” در سالن آمفی تئاتر دانشگاه برگزار شد.

به گزارش میبدما به نقل از روابط عمومی دانشگاه، به همت گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه میبد و با همکاری جامعه المصطفی اصفهان، پیش نشست همایش علمی “قرآن کریم؛ جامعیت و جهانی بودن” با سخنرانی دکتر رضایی آدریانی دبیر این همایش و دکتر کمال صحرایی عضو هیات علمی دانشگاه میبد با حضور اساتید و دانشجویان در سالن آمفی تئاتر دانشگاه برگزار شد.
در ابتدای این مراسم دکتر حمیدیان عضو هیات علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه میبد بعنوان مسئول برگزاری این پیش نشست ضمن خیر مقدم به مهمانان، اساتید و دانشجویان حاضر در جلسه از این برنامه بعنوان اولین تجربه همکاری گروه علوم قرآن و حدیث با جامعه المصطفی اصفهان یاد و ابراز امیدواری کرد با همکاری اساتید و مسئولین دانشگاه شاهد برگزاری جلسات بیشتری از این نوع نشست ها باشیم.
در ادامه حجت الاسلام کایدیان مدیر همایش علمی “قرآن کریم؛ جامعیت و جهانی بودن” ضمن اعلام زمان برگزاری این همایش در اسفند۹۶ گفت: این همایش در سطح ملی و نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلامISC می باشد و مقالات برتر آن در نشریات علمی پژوهشی منتشر می شود.
تا کنون بیش از ۳۵۰ چکیده مقاله به این همایش ارسال شده و پیش بینی میشود تا پایان مهلت ارسال چکیده که اوایل دیماه می باشد تعداد آن بالغ بر چهارصد چکیده شود.
وی افزود: بیش از ۳۰ مرکز علمی با این همایش اعلام همکاری نموده از جمله تهران، اصفهان، مشهد، گرگان، قم، تبریز، میبد و…
وی با بیان اینکه ۳۴ داور از اعضای هیات علمی سراسر کشور ارزیابی مقالات را برعهده دارند گفت: زمان برگزاری همایش اسفندماه در اصفهان می باشد و در سالهای آتی بصورت سلسله همایش ادامه خواهد داشت.
سپس حجت‌الاسلام دکتر ابراهیم رضائی دبیر همایش علمی “قرآن کریم؛ جامعیت و جهانی بودن” اظهار کرد: رویکردها نسبت به جامعیت در قرآن متفاوت است، رویکرد حداکثری، حداقلی و اعتدالی از جمله آن‌هاست که چند آیه از قرآن کریم موجب ایجاد آن‌ها شده است.
وی درباره آیه «تبیاناً لکل شی» که در مورد قرآن نازل شده است، افزود: در خصوص جامعیت قرآن کریم و با نگاه کلی‌نگر می‌توان موضوعات بسیاری را استخراج کرد، اگر کسی با استناد به این آیه ادعا کند که قرآن بیان‌کننده همه چیز است، چه جوابی به او خواهیم داد؟ یک مبلغ باید بتواند نسبت به این شبهات پاسخگو باشد.
دبیر همایش جامعیت قرآن در ادامه اضافه کرد: این آیه و چند آیه دیگر سبب شده تا سه دیدگاه نسبت به قرآن پدید آید، رویکرد حداکثری شامل اخباریان است که آیات قرآن را بدون چون و چرا و تفکر می‌پذیرند، در رویکرد حداقلی گفته می‌شود که قرآن فقط در باب عبادات جامعیت دارد و در مسائل اجتماعی و سیاسی و علمی حرفی برای گفتن ندارد که نتیجه آن همان تفکر سکولار می‌شود که دین را در مسجد محدود می‌کند اما ما به رویکرد اعتدالی معتقد هستیم.
رضایی با اشاره به اینکه تعبیر کل شی در آیات دیگری نیز آورده شده است، تصریح کرد: برای مثال درباره ملکه سبا از زبان هدهد نقل شده که از همه چیز به بلقیس داده شده بود، اینجا منظور از کل شی همه آنچه است که یک پادشاه به آن نیاز دارد، در مورد تورات هم در قرآن ذکر شده که «تفسیراً لکل شی»، یعنی با این قید می‌گوید که همه آنچه جامعه یهود به آن نیاز داشته در تورات ذکر شده است.
وی خاطرنشان کرد: در قرآن کریم وقتی کل شی گفته می‌شود هم قیدی با خود دارد، از آنجا که هدف قرآن هدایت است پس تفسیر «تبیاناً لکل شی» هم این است که این قرآن بیان‌کننده همه آنچه است که در هدایت انسان به آن نیاز است.
مدیر گروه علوم قرآن جامعهالمصطفی اصفهان یادآور شد: برای هدایت انسان‌ها نیاز به علوم طبیعی نداریم، پس این علوم هدف هدایت بشر نیستند، بنابراین در قرآن هم ادعایی برای جامعیت قرآن در این زمینه نداریم اما در علوم انسانی ادعای جامعیت در قرآن را داریم که از این طریق وارد انبوهی از اطلاعات می‌شویم و وظیفه داریم آن‌ها را برای اسلامی کردن اقتصاد و دیگر علوم انسانی استخراج کنیم.
رضایی اضافه کرد: شناخت نظام اقتصادی قرآن یا نظام سیاسی قرآن و یا یافتن آموزه‌های قرآن در علوم اقتصادی و سیاسی دو گونه متفاوت استخراج از قرآن است اما وقتی کلمه نظام به میان آمد یعنی صفر تا صد یک علم شامل قواعد، اهداف، اصول، آسیب‌شناسی و منابع آن را در بر می‌گیرد.
رضایی با بیان اینکه اگر بخواهیم یک دانش را تعریف کنیم باید صفر تا صد آن را بیان کنیم، اذعان کرد: اگرچه در علوم طبیعی، طب، فیزیک و … هم در قرآن آیاتی وجود دارد اما نظام فیزیکی در قرآن وجود ندارد چون نیاز هدایت بشر نیست، قرآن می‌گوید در موضوع هدایت «تبیاناً لکل شی» است، هدف قرآن هدایت است و هدایت هم باید در دسترس باشد، اگر بگوییم لوازم هدایت در قرآن است ولی برای بشریت قابل دسترسی نیست، نقض غرض اتفاق خواهد افتاد، اگر به واقع قرآن ادعا کرده است که در مسائل مربوط به هدایت جامعیت دارد، رسالت داریم آن را به جهان عرضه کنیم.
در پایان دکتر کمال صحرایی عضو هیات علمی دانشگاه آیت الله حائری میبد با بیان اینکه قرآن کریم کتاب مقدس مسلمانان و معجزه جاودان و جهانی رسول گرامی اسلام(ص) است. این کتاب آسمانی را از جهات گوناگون و از جنبه های مختلف قابل تحقیق و مطالعه دانست.
وی افزود: ظرفیت های نامحدود وحی نامه الهی، متفکران اسلامی و غیر اسلامی را به تامل و تفکر در این کتاب گرانسنگ وا داشته است.
دکتر صحرایی یکی از مباحث با ارزش و پر فایده در مطالعات قرآنی را بررسی موضوع جامعیت قرآن دانست و گفت: اندیشمندان اسلامی و قرآن پژوهان معاصر در زمینه کم و کیف جامعیت قرآن و میزان شمولیت آن بحث های مفصلی ایراد کرده اند. برخی برای قرآن جامعیت حداکثری و گروهی جامعیت حداقلی قایل شده اند و برای اثبات رای خود به ادله عقلی و نقلی متعددی تمسک جسته اند. جامعیت مقایسه ای، دیدگاه دیگری است که بعضی از متفکران قرآنی ارایه کرده اند. قائلان این دیدگاه بر این باورند که جامعیت و شمولیت قرآن را باید در مقایسه با سایر کتاب های دینی بررسی کرد. مطابق با این دیدگاه، از آنجایی که رسول مکرم اسلام(ص) خاتم پیامبران و دین اسلام خاتم ادیان آسمانی است و این موضوع بر جامعیت دین اسلام نسبت به سایر ادیان و جامعیت رسالت نبی گرامی آن نسبت به سایر پیامبران دلالت می کند، لازم است جامعیت کتاب آسمانی این دین نیز در مقایسه با سایر کتاب های آسمانی در نظر گرفته شود.