دو عامل انفجار مقابل سفارت ایران در لبنان را بهتر بشناسیم

• یاسر مرادی

تنها چند روز پس از انفجار بی سابقه مقابل سفارت کشورمان در بیروت از هویت دو عامل این انفجار پرده برداشته شد اما سوالی که پیش می آید که چگونه هویت این دو فرد کشف شد چرا که کارت های شناسایی ارائه شده به هتل ۴ ستاره شرایتون بیروت که آنها در آن سکونت داشتند، همگی جعلی بوده است؛ در واقع پلیس لبنان دو خط موبایل را پیدا کرد که دو تروریست این عملیات هیچ گاه از آنان استفاده نکردند اما شماره موجود بر روی جعبه این تلفن ها در هتل، پلیس را به محلی که آنها این دو خط را خریداری کرده بودند، رساند.

صاحب مغازه می گوید که شب قبل از انفجار دو جوان که گویا یکی از آنها تازه از سفر آمده بود وارد مغازه شدند و درخواست  سیم کارت کردند اما من به آنها گفتم که هر نفر بیش از دو خط نمی تواند بخرد لذا یکی از آنها اعلام کرد که سیم کارت نمی خواهد و فرد دیگر دو خط را خریداری کرده و همانجا فعال کرد؛ بعد هم طبق قوانین لبنان مقابل دوربین کوچک مغازه قرار گرفت تا تصویری از وی به عنوان مدارک احراز هویت نگهداری کنم؛ زمانی که مقابل دوربین قرار گرفت؛ لبخند تلخ و عجیبی زد؛ گویی که می دانست این عکس فردا در همه رسانه ها پخش خواهد شد و همه را به نقش شیخ احمد الاسیر (شیخ سلفی تندروی جنوب لبنان که چند ماه است که فراری است) و شاگردان وی در این عملیات آگاه خواهد ساخت. وی فرد اولی است که با انفجار خود توانست در سفارت را منفجر کند.

اما شناسایی عامل دوم عملیات که با منفجر کردن خودروی خود باعث کشتار ۲۴ تن شده هم کار سختی نبود چراکه ارتش تصویر الصاق شده بر روی کارت شناسایی جعلی وی که در هتل وجود داشت را منتشر کرد و موسی المحمد در عدنان فورا با شناسایی پسرش لب به اعتراف گشود.   شاگرد شیخ فتنه اولین عامل این افجار معین أبو ظهر جوان ۲۱ ساله اهل صیدا (شهری در جنوب لبنان که زادگاه رفیق حریری و پایگاه دوم گروه‌های تکفیری لبنان است) بود.

پدر این فرد راننده کامیون است و اظهار داشته که پسرش طی چند ماه اخیر چندین بار از سوریه با وی تماس گرفته، بدون آنکه دلیل حضورش در آن کشور را برای پدرش توضیح دهد اما آخرین بار ۵ روز قبل از عملیات با پدرش تماس گرفته و از وی خواسته تا او را ببخشد. او در این اواخر عمرش دارای گرایش های تند سلفی شده و در صفحه فیس بوکش به عنوان آخرین متن نوشته است: : «قسماً سننتقم لک یا شیخ أحمد» یعنی خطاب به شیخ احمد الاسیر نوشته که قسم می خورم که انتقام تو را خواهیم گرفت.(با اشاره به حمله ارتش به پایگاه وی و متواری شدن او)

خانواده معین درهای منزلشان را این روزها بسته اند تا از سوالات خبرنگاران و شبکه های خبری فرار کنند. ارتش نیز تدابیر گسترده ای را در نزدیکی منزل آنها به کار گرفته تا آنها را از هرگونه تعرض احتمالی مصون دارد.

خاندان ابوظهر طی بیانیه ای رسمی از انفجار تروریستی اخیر و اینکه عامل آن فردی از بین خانواده آنها بوده به شدت ابراز ناراحتی کرده و برای مجروحان آرزوی شفای عاجل نموده است؛ در عین حال معین را فردی شرور خوانده و از وی اعلام برائت کرده اند؛ موضعی که پیش از این و هنگام مشارکت معین و پسر عمویش فادی در درگیری علیه ارتش لبنان و در حمایت از شیخ احمد الاسیر که منجر به دستگیری آنها شد، اتخاذ نشده بود.

معین در سالهای اخیر و پس از ظهور شیخ احمد الاسیر همواره به مسجد بلال بن ریاح می رفته و خط فکری خود را از الاسیر دریافت کرده است. وی پس از درگیری سلفی ها با ارتش لبنان، اسلحه به دست گرفت و با ارتش وارد جنگ شد و پس از صدور حکم بازداشتش به دانمارک، کویت و سوریه رفت و در جنگ علیه نظام سوریه شرکت فعالی داشت.

اطرافیان وی از او نقل می کنند که او تفکر عملیات انتحاری را از شیخ الاسیر گرفته چراکه وی قائل به دادن جان در راه مبارزه با نظام سوریه و حامیان آن بوده است.

وی دارای مادری شیعه به نام کوثر عموری است که به اعتراف اهالی منطقه الزهرانی(زادگاه مادرش)، تاثیری در تربیت وی نداشته چراکه از دوران نوجوانی از دیدن مادرش محروم شده است.

  فلسطینی ناخلف دومین عامل این انفجار جوان ۲۱ ساله فلسطینی به نام عدنان المحمد است که همراه خانواده اش در منطقه الببساریه در حاشیه منطقه زهرانی واقع در جنوب لبنان و نزدیکی شهر صیدا زندگی می کرده است. این جوان پیش از این هم در سال ۲۰۱۲ به جرم ایجاد درگیری شخصی مذهبی بازداشت شده بود. خانواده او هم چند ماهی از وی بی خبر بودند و اعتراف کردند که وی تنها چند هفته قبل از سوریه با آنها تماس گرفته است و حتی یکبار از طریق اسکایپ با خانواده خود صحت کرده است.

این جوان فلسطینی پیشتر در یک تعمیرگاه اتومبیل کار می کرده و صاحب کار وی به نام محمود .ع  بعد از اطلاع از انفجار سفارت ایران متواری است.

  منطقه البیساریه از سالها پیش محل زندگی تعدادی از آوارگان فلسطینی است که برخی از جوانان آنها به تفکرات سلفی گرایش پیدا کرده اند.

خانواده عدنان از سال ۱۹۷۶ به این منطقه آمدند و البته در دوره اشغال جنوب لبنان مدتی به اردوگاه یرموک در سوریه رفتند. فاطمه کاید عکاویه مادر این تروریست از اقدامات پسرش ابراز برائت کرده و حتی اعلام کرده که حاضر نیست جنازه پسرش را تحویل بگیرد. حتی بعضی همسایگان وی این جوان را به فردی سبک مغز توصیف می کنند که بیشتر اوقات حتی در محل کار خود حالتی عادی نداشته و احتمالا از روی اختیار و در حالت عادی این اقدام را انجام نداده است. برادر عدنان که ۲۴ سال سن دارد هم از مشتریان پر و پا قرص مسجد احمد الاسیر بوده اما پس از توصیه های جدی مادرش از رفتن به این مسجد مدتی است منصرف شده است اما نضال م. جوان ۲۴ ساله و دوست صمیمی عدنان کماکان به این مسجد رفت و آمد داشته و تفکرات و دستورات سلفی ها را به دوستان خود منتقل می کرده است. نضال مدتی است مخفی شده و پدرش مدعی است وی به دستور شیخ الاسیر مدتی است برای جنگ با نظام سوریه عازم القصیر شده است.

نضال چندی پیش، از ازدواج خواهر عدنان با یک جوان شیعی به شدت انتقاد و اعلام کرده طبق فتاوی شیوخ سلفی، عدنان می تواند خواهرش را که از یک جوان شیعی حامله شده، بکشد چراکه خواهرش با این اقدام کافر شده است. تحقیقات اولیه نشان می دهد که نضال عدنان را همراه خود به سوریه برده و احتمال نقش داشتن وی در انفجار اخیر وجود دارد.    جنازه های بر زمین مانده حدود یک هفته از انفجار بیروت می گذرد اما جنازه دو جوان سرکش و خودسر روی دست ارتش لبنان مانده و هنوز تصیمیمی برای تحویل این جنازه ها به خانواده هایشان گرفته نشده است؛ در عین حال خانواده عدنان اعلام کرده که جنازه فرزندانشان را تحویل نخواهد گرفت. در همین حال شهروندان و نمایندگان شهر صیدا نیز از این دو جوان اعلام برائت کرده و از مردم لبنان بویژه شیعیان خواسته اند تا حساب مردم این شهر را از عوامل انتحاری جدا کنند. این روزها حتی حزب الله و حرکت امل به نیروهای امنیتی کمک می کنند تا کسی به خانواده این افراد تعرضی نکند.

از سوی دیگر در حالی شیخ زریقات از شیوخ وهابی لبنان اعلام کرده که این عملیات توسط کتائب عبدالله عزام صورت گرفته اما بررسی های میدانی نشان می دهد که این گروه در شهر صیدا و مشخصا اردوگاه عین الحلوه(واقع در جنوب صیدا) که بزرگترین اردوگاه فلسطینی های آواره در لبنان است، حضور نداشته و فعالیتی نمی کنند بلکه این عملیات از داخل خاک سوریه طراحی و مقدمات آن در شمال لبنان و در شهر عرسال فراهم شده است. در واقع چنین به نظر می رسد که اظهارات زریقات برای گمراه کردن افکار عمومی از انجام این اقدام توسط گروههای معارض سوری در مناطقی که توسط عربستان سعودی پشتیبانی می شوند، صورت گرفته است؛ البته فرضیه همکاری زریقات با الاسیر و مخالفین سوری هم منتفی نیست.