ماهواره، ناجا و علی جنتی!

سید مصطفی میرمحمدی

  • سید مصطفی میرمحمدی میبدی

علی جنتی –وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی- چند روز قبل در جمع معاونان اجتماعی ناجا پیرامون شبکه‌های ماهواره‌ای و تکنولوژی‌‌های مرتبط با آن، مسائلی را مطرح نموده که به نظر می‌رسد بدون ریشه منطقی و در زمره حرف‌های عوامانه و سطحی می‌باشد.

وی در ابتدا با ارائه تصویری اغراق‌آمیز و البته بسیار تکراری از پیشرفت غرب در تکنولوژی مربوط به فرستنده‌های برنامه‌های ماهواره‌ای، ادعا می‌کند: پیش‌بینی‌های ما نشان می‌دهد ظرف یکی دو سال آینده با توجه به برنامه غربی‌ها برای انتقال ماهواره‌های خود از مدار ۳۶ هزار کیلومتری زمین به مدار ۱۰۰۰ کیلومتری، هر فردی می‌تواند با موبایل‌های موجود در بازار بیش از دو هزار شبکه ماهواره‌ای را بدون هرگونه مشکلی دریافت کند.

جنتی در ادامه با تکیه بر این ادعای خود، با تلویحی نزدیک به تصریح بر عبث و بی‌فایده بودن تلاشهای نیروی انتظامی در جمع‌آوری دیش‌ها  می‌گوید: با توجه به این برنامه غربی‌ها دیگر دریافت امواج شبکه‌های ماهواره‌ای نیاز به دیش‌های ماهواره ندارد. لذا باید به فکر باشیم که چگونه می‌خواهیم با این شبکه‌ها مقابله کنیم چرا که دیگر دیشی وجود ندارد که بخواهیم آن را جمع کنیم. من بارها با دوستان صحبت کردم و عنوان کرده‌ام که گرچه وظیفه نیروی انتظامی اجرای قانون است و قانون نیز استفاده از دیش‌های ماهواره ‌ای را ممنوع کرده ولی باید با نگاهی به عملکرد چند ساله اخیر نتیجه جمع‌آوری دیش‌های ماهواره را مشخص کرد و به این سوالات پاسخ داد که آیا جمع‌آوری این دیش‌ها مفید فایده بوده؟ آیا این اقدامات باعث محدودتر شدن استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای شده؟ این در حالی است که پژوهش‌های ما نشان از نتیجه عکس این اقدامات می‌دهد و هر روز شاهد استفاده بیشتر مردم از این شبکه‌های ماهواره‌ای هستیم.

وزیر ارشاد پس از بی‌فایده نشان دادن برخورد نیروی انتظامی با ماهواره، از پیشنهاد خودش رونمایی می‌کند؛ پیشنهادی به غایت کلی و البته به همان اندازه تکراری؛ او می‌گوید: در وضعیت پیش آمده باید بتوانیم از مجموعه فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای بهترین استفاده را در جهت پیشبرد اهداف خود به کار بریم تا همه بتوانند در اینده‌ای نه چندان دور که امواج شبکه‌های ماهواره‌ای بر روی موبایل‌ها در دسترس است آنچه را که مورد نظر ماست به آنها منتقل کنیم. امروز باید با تولید اپلیکشن‌ها و نرم‌افزارهای مختلف خودمان در صحنه تولید محتوای در موضوعات سبک زندگی،مذهبی و… وارد شویم و صحنه را برای تولید دیگران بازنگذاریم.

درباره این اظهارات وزیر فرهنگ ارشاد کشورمان که متاسفانه بعضا لقلقه زبان بعضی از جوانان کشور هم شده، چند سوال بسیار جدی مطرح است.

۱٫ پایه و اساس این ادعای آقای جنتی که می‌گوید «پیش‌بینی‌های ما نشان می‌دهد ظرف یکی دو سال آینده… هر فردی می‌تواند با موبایل‌های موجود در بازار بیش از دو هزار شبکه ماهواره‌ای را بدون هرگونه مشکلی دریافت کند» چیست؟! تا آنجایی که نگارنده به یاد دارد متجاوز از پانزده سال است که این ادعای پر رنگ و لعاب تبدیل به چماقی در دست مسئولان متساهل فرهنگی شده و بعد از سپری شدن بیش از ۱۵ سال هنوز آن دو سال و ۵ سال ادعایی مدیرانی چون آقای جنتی فرا نرسیده و هنوز هم قریب به اتفاق بینندگان شبکه‌های ماهواره‌ای بایستی از دیش‌ استفاده کنند.

در این باره رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۷۸ در دیدار با جمعی از ناشران، اشاره ظریفی دارند: «حالا باز هم می‌بینم بحث ماهواره را مطرح کرده‌اند. این منطق درست نیست که ما بگوییم چون تا پنج سال دیگر فن‌آوری ماهواره پیشرفت خواهد کرد و بدون بشقاب هم مردم ممکن است تصاویر ماهواره را بگیرند، پس از حالا جلویش را باز کنیم! …این استدلال، که چون دشمن پیشرفت میکند، پس ما بیاییم هر مانعی را از جلوِ راهش برداریم، منطقی نیست. این مانع، علی‌العجاله مانع است. مثل این است که دشمن تا مرزهای ما پیش آمده، آن وقت بگوییم، ما که نمیتوانیم بیشتر از دو ساعت مقاومت کنیم، پس برویم! نه آقا! این دو ساعت را مقاومت کنید، شاید پیروز شدید. این چه حرفی است!؟ قانون ممنوعیت ماهواره – که مجلس شورای اسلامی، چند سال قبل از این، آن را تصویب کرد – یک قانون کاملاً درست و بجا بود. حدّاقلش این است شما توانسته‌اید چند سال این نفوذ را به عقب بیندازید و ان‌شاءاللَّه باز هم خواهید توانست.»

همانگونه که از سخنان امام خامنه‌ای پیداست، در سال ۷۸ عده‌ای که احتمالا منش و طرز تفکر مشابهی با وزیر فعلی ارشاد کشورمان داشته‌اند، مدعی بوده‌اند که تا پنج سال آینده (یعنی سال ۸۲) می‌توان شبکه‌های ماهواره‌ای را بدون دیش می‌توان دریافت کرد و البته ظاهرا هنوز این پنج سال سپری نشده است!!

۲٫ فرض می‌کنیم که این ادعای آقای وزیر، بسیار دقیق و کارشناسی شده است و بدون شک، غربی‌ها تا یکی دو سال آینده به فناوری مذکور می‌رسند؛ حال سوال اینجا است که این موضوع چه منافاتی به وظیفه ذاتی نیروی انتظامی در اجرای قانون و برخورد با موضوع ماهواره دارد؟! آیا برخورد نیروی انتظامی باعث می‌شود غربی‌ها زودتر به این فناوری برسند؟!! سوال اساسی دز این باره این است که اصلا برخورد نیروی انتظامی با این پدیده که الان تبدیل به دشمن خونی نهاد خانواده در کشورمان شده، چه ثلمه و صدمه‌ای ایجاد خواهد کرد؟[۱]

ممکن است آقای جنتی بگوید ورود نیروی انتظامی به هر خانه و برخورد با دارندگان ماهواره که تعدادشان کم هم نیست باعث ایجاد کینه در مردم نسبت به نظام می‌شود. پاسخ این است که اولا این موضوع، تکلیف قانونی[۲] نیروی انتظامی است و نمی‌توان به این بهانه که اجرای یک قانون، بخشی از مردم را ناراحت می‌کند آن را تعطیل نمود چرا که در بسیاری از اوقات، ممکن است اجرای یک قانون بخشی از مردم را ناراحت کند. در ثانی نیروی انتظامی می‌تواند با در دستور کار قرار دادن برخورد با نصابان ماهواره به جای برخورد مستقیم با دارندگان ماهواره هم شدت تاثیر کار خود را بالا ببرد و هم از تبعات برخورد مستقیم برکنار بماند.

۳٫ سوال اساسی در این زمینه این است که اصلا این مسائل چه ارتباطی با آقای جنتی و وزارت فرهنگ دارد؟ اگر عرصه فرهنگسازی را مجموعه‌ای از اقدامات سلبی و ایجابی بدانیم، مطمئنا بخش زیادی از اقداماتی که سلبی نامیده می‌شود برعهده نیروی انتظامی است و وزارت ارشاد وظیفه بسیار سنگینی در بخش ایجابی این موضوع دارد؛ مع الوصف آقای جنتی به عنوان وزیر ارشاد که بزرگترین مسئولیتها را در تولید برنامه‌های مثبت و سازنده در جهت مقابله با آسیبهای ماهواره‌ای دارد باید بگوید در حیطه کاری خود چه کرده است؟ آیا غیر از این است که در مدت تصدی سمت وزارت توسط ایشان، این وزارتخانه همواره درگیر حواشی و موضوعاتی شده که فقط جریان مدعی روشنفکری یعنی همان جریانی که ریشه‌شان به ریشه اتاق فکر شبکه‌های ماهواره‌ای پیوند می‌خورد، نفعش را برده است؟ به عبارت دیگر چرا آقای جنتی در ازای کوتاهی در انجام وظیفه ذاتی خود در مقابله با آثار مخرب شبکه‌های ماهواره‌ای با تولید آثار فاخر اخلاقی و دینی، بارها و بارها در مقام یک دانای کل به تخطئه اقدامات سلبی در حوزه فرهنگ پرداخته است؟

امام خامنه‌ای در ادامه سخنانی که در سطور پیشین از ایشان در باب برخورد سلب با پدیده ماهواره نقل کردیم در حوزه ایجابی می‌فرمایند: آن کسی که این منطق را (بی‌فایده بودن برخورد با ماهواره) مطرح میکند، باید بگوید برای جلوگیری از آن، چه کار تازه‌ای باید کرد. این منطق و استدلال، این‌گونه باید نتیجه بدهد. البته دشمن فنآوری را پیشرفته میکند. در مقابل، شما باید فکر کنید که با تطوّر و پیشرفت فنآوری ماهواره، چه کارهایی را میتوانید انجام دهید تا از نفوذ ماهواره جلوگیری کنید… شما باید به موازات این کار، وسائل مصون‌سازی را فراهم کنید. جوانان را مصون کنید، ذهنها را مصون کنید، دلها را مصون کنید که اگر علی‌رغم شما، روزی دشمن توانست نفوذ کند، شما قبلاً مصونیت ایجاد کرده باشید. راهش این است؛ این‌گونه باید با هجوم دشمن برخورد کرد. ما با این روحیه مقاومت و با این روحیه ایستادگی، توانسته‌ایم قدرتی مثل استکبار جهانی و مثل امریکا را، بیست سال پشت در نگهداریم و باز هم میتوانیم! ملت ایران قوی است و این استقامت، استقامت ایمانی است. این استقامت، از دین، از اسلام و از ایمان سرچشمه میگیرد و هر جا که باشد، موجب ناکامی دشمن خواهد شد. این را ما باید حفظ و تقویت کنیم. ما باید دین را تقویت کنیم؛ ایمان جوانان را تقویت کنیم؛ اجتناب از فساد را تقویت کنیم. این کار، کار درستی است؛ این راه، راه صحیحی است.

________________________________

[۱] . بگذریم از اینکه به لطف فشارهای اینچنینی دولتمردان فعلی و حتی قبلی، نیروی انتظامی هم در انجام این تکلیف قانونی، بعضا مردد است.

[۲].  مراجعه شود به قانون ممنوعیت بکارگیری تجهیزات دریافت از ماهواره