درباره رفتار عجیب اخیر لاریجانی

• حجه الاسلام و المسلمین حمید رسایی

موضوع انتخابات عضو ناظر در هیأت نظارت بر مطبوعات از یک ماه قبل به دلیل اینکه گزینه های مورد علاقه رئیس مجلس در کمیسیون فرهنگی رأی نیاورده اند در کش و قوس صحن علنی است و آقای لاریجانی اجازه برگزاری انتخابات آن را نمی دهد.

متن ماده ۲۱۸ صریح و واضح است. بر اساس این ماده آیین نامه داخلی، کمیسیون ها موظفند برای انتخاب ناظرین در مجامع حداقل دو برابر تعداد مورد نیاز کاندیدا معرفی کنند و کمیسیون فرهنگی بنده و آقای نبویان را برای هیأت نظارت بر مطبوعات معرفی کرده است.

یک ماه قبل، پیرمؤذن و نعمتی، سخنگوی هیأت رئیسه در صحن علنی تذکر دادند که چرا کمیسیون فرهنگی، علی مطهری را معرفی نکرده و آقای لاریجانی هم گفت که من در این بخش از آیین نامه ابهام دارم. باید در هیأت رئیسه بحث شود که چرا کمیسیون فرهنگی تعداد بیشتری معرفی نکرده. کمیسیون فرهنگی هم اعلام کرد که آیین نامه این اجازه را داده تا حداقل دو نفر معرفی شوند و افراد دیگر را مناسب معرفی ندیدیم همانطور که کمیسیون های دیگر اینطور عمل کرده اند.

در هیأت رئیسه بحث شد و با نظر اکثریت اعضای هیأت رئیسه، اقدام کمیسیون فرهنگی قانونی اعلام شد ولی به اصرار رئیس مجلس گفته شد به کمیسیون فرهنگی توصیه می کنیم تا کاندیدای بیشتری معرفی کند. کمیسیون فرهنگی هم جلسه گرفت و به دلیل این که رفتارش مطابق قانون بود، مجددا بر رأی قبلی اش تأکید کرد.

انتخابات های ناظرین در هیأت های مختلف برگزار شده اما توسط رئیس مجلس در برابر انتخاب عضو ناظر در هیأت نظارت بر مطبوعات مقاومت می شد. بعد از این که نتوانستند رأی کمیسیون فرهنگی را تغییر دهند، آقای نعمتی سخنگوی هیأت رئیسه خبر از ارئه یک استفساریه در باره ماده ۲۱۸ داد که آیا علاوه بر معرفی کمیسیون، نمایندگان هم می توانند در صحن علنی کاندیدا شوند؟

اما ارائه استفساریه هم غیر قانونی بود چون در ماده ۲۱۸ ابهامی نبود، بنابر این باز هم رئیس از برگزاری انتخابات جلوگیری کرد. هفته گذشته ترفند دیگری طراحی شد، ارائه دو فوریتی برای تغییر قانون. مجددا تریبون آقای نعمتی، سخنگوی هیأت رئیسه باز شد و وی به عدم توزیع دوفوریتی ای که در این باره تهیه کرده بودند، اعتراض کرد. آقای لاریجانی هم گفت که مخالف طرح دوفوریتی نیستم و بلافاصله دو فوریتی آنها در صحن علنی توزیع شد.

بر اساس این دوفوریتی که ۱۸ نماینده از جمله آقایان نعمتی، جلالی، جهانگیر زاده، پزشکیان، اسداللهی، سبحانی نیا آن را امضا کرده اند، قرار بود یک تبصره به ماده ۲۱۸ اضافه شود تا بر اساس آن در انتخابات ناظرین، علاوه بر معرفی کمیسیون، در صحن علنی هم هر کس خواست کاندیدا شود.

این کار یعنی برگشت مجلس به دو سال قبل که طبق روال برای انتخاب ناظران هر کس می توانست در صحن علنی کاندیدا شود. این روش اما دو سال قبل به دلیل اشکالات متعددش با رأی نمایندگان تغییر کرد و قرار شد کاندیداها اول در کمیسیون های تخصصی انتخاب شوند و سپس با معرفی کمیسیون در صحن علنی رأی گیری شود که ماده ۲۱۸ بر همین اساس به آیین نامه اضافه شد.

ارائه دو فوریتی هر چند بر خلاف تصمیم قبلی مجلس بود ولی راهکاری قانونی بود. البته مشکل اینجا بود که طبق قانون، تغییر آیین نامه نیاز به دو سوم آرای نمایندگان دارد و مشخص بود که این طرح، دو سوم آرا را در صحن علنی ندارد برای همین امروز روش جدیدی ابداع شد، استمزاج!

امروز اما آقای لاریجانی به شکل غیر قانونی در برابر نص صریح آیین نامه در خصوص انتخابات ناظر در هیأت نظارت بر مطبوعات اقدام به نوع جدیدی از رای گیری کرد که در هیچ کجای آیین نامه داخلی وجود ندارد. در هیچ بندی از آیین نامه نیامده که موضوع به طور استمزاجی به رأی گذاشته شود.

آقای لاریجانی ادعا می کرد که ابهام دارد و طبق قاعده عقلی باید طرف ابهام را به رأی می گذاشت ولی اینجا هم بر خلاف بدیهیات رفتار کرد و بر خلاف قاعده به جای این که نظر خودش را به رأی استمزاجی بگذارد نظر کمیسیون فرهنگی را که مطابق آیین نامه بود به رأی گذاشت.

این یک شیوه زیرکانه توسط رئیس جلسه است که در بزنگاه ها به کار می گیرد و هر طرف را که می خواهد به رأی می گذارد. ثمره این کار در آرای ممتنع خودش را نشان می دهد. امروز هم آقای لاریجانی به جای این که طبق قاعده نظر خودش را به رأی بگذارد، نظر کمیسیون فرهنگی را به رأی گذاشت تا آرای ممتنع در سبد رأی مقابل به حساب بیاید.

با همه این تلاش ها نتیجه رأی استمزاجی اما این شد که ۱۰۰ تن از نمایندگان کار کمیسیون فرهنگی را درست دانستند و ۹۴ نفر بر خلاف آن رأی دادند. نمایندگان متعددی به این کار غیر قانونی و من درآوردی آقای لاریجانی اعتراض کردند اما آقای لاریجانی کار خودش را می کرد.

در برابر اعتراضات نمایندگان که تعدادی از آنها با صدای بلند و عصبانیت می گفتند: ” با دیکتاتوری و استبداد نمی توان مجلس را اداره کرد” لاریجانی گفت: من دیکتاتور نیستم من رئیس مجلسم. اگر این کار استبداد است، استبداد بدتر مقاومت اقلیت در برابر رأی اکثریت است. مجلس با شما مخالف است!

این در حالی است که اولا اساسا “رأی استمزاجی” در آیین نامه وجود ندارد و ثانیا باید نظر معترض یعنی آقای لاریجانی به استمزاج گذاشته می شد نه کار قانونی کمیسیون فرهنگی و ثالثا ۱۰۰ تن از نمایندگان مخالف نظر رئیس مجلس بودند و ۹۴ تن موافق وی بودند. بدیهی است که ۱۰۰ بزرگتر از ۹۴ است.

جمله آقای لاریجانی تنها دست نوشته های مردم بعد از انتخابات سال ۸۸ را به یاد می آورد که در اعتراض به بهم زنندگان بازی انتخابات نوشته بودند: آقایان ۲۵ بزرگتر از ۱۳ است. امروز هم باید گفت آقای لاریجانی ۱۰۰ بزرگتر از ۹۴ است!

سئوال اصلی برای افکار عمومی این است که در هیأت نظارت بر مطبوعات و معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد چه خبر است که اینطور صریح باید قانون زیر پا گذاشته شود؟