افزایش صنایع آلاینده در دشت یزد-اردکان خیانت است

گفتگو با فرماندار سابق میبد

  • هر روز که می‌گذرد، مردم نجیب و متدین شهرستان میبد با ابعاد جدید و تجربه نشده‌ای از عواقب ‌ایجاد خط تولیدهای پیاپی کاشی و سرامیک در دیارشان مواجه می‌شوند. تجربه‌هایی که بعضا شیرین و بعضا تلخ بوده و هستند اما مسئله ‌اینجاست که خیلی وقت است، تلخی قضیه بر شیرینی آن چربیده و می‌رود که آن را مضمحل کند.‌ این مسئله ما را بر آن داشت تا برای صیانت از فرهنگ، امنیت، اقتصاد و محیط زیست دیار آبا و اجدادی‌مان تلاش کنیم و بر همین مبنا تصمیم گرفتیم تا در سلسله گفتگوهایی فنی و کارشناسی و به دور از مسائل حزبی و قبیله‌ای به آسیب شناسی علمی ‌معضلات ناشی از توسعه نامتوازن صنایع کاشی و سرامیک در میبد بپردازیم. در گام اول به سراغ محمد رضا رجایی رفتیم؛ چرا که او حدود ۶ سال از نزدیک مماس با‌ این مشکلات، سکان فرمانداری میبد را در دست داشته و مطمئنا اطلاعات ذیقیمتی در‌این باره دارد. مصاحبه ما با وی، حدود یک ساعت به طول انجامید و او به نکات جالب و بعضا تاسفباری اشاره کرد. نکاتی که نشان می‌دهد چقدر ما درباره معضلات یاد شده غافل هستیم. هر چند ‌این نکات، بعضا علامت سوال جدی را در ذهن مخاطب ‌ایجاد می‌کند که دولت قبل برای مهار‌این معضلات چه کرد اما هدف ‌این گفتگو آن است که مردم، نخبگان و مسئولین تجارب گذشته را چراغ راه قرار دهند و گریزگاهی از‌ این وضعیت نه چندان سفید بیابند. انشاءالله در آینده نزدیک قصد داریم تا گفتگویی با جناب آقای فلاح -فرماندار کنونی شهرستان- نیز داشته باشیم که این امر بستگی به همکاری و میل ایشان دارد. مشروح گفتگوی میبدما با محمد رضا رجایی -فرماندار سابق میبد- را بخوانید:

*آقای رجایی! ضمن خوش آمد به شما، این مصاحبه پیرامون معضلات ناشی از صنایع کاشی و سرامیک میبد است. در ابتدا اگر مقدمه ای در این باره دارید بفرمایید تا وارد سوالات جزئی تر شویم.

بسم الله الرحمن الرحیم. با سپاس از دعوتی که از حقیر به عمل آمد و با آرزوی توفیق روزافزون شما که در جهت هدایت افکار عمومی و توسعه اخبار در حوزه های مختلف تلاشهای ارزنده ای داشتید.  تا قبل از انقلاب اسلامی ما در میبد آثاری از پیشرفت و رشد و توسعه نداشتیم. در بخش صنعت، صرفا یک کارخانه کوچک نساجی به نام نساجی مه گرد با ۱۸ کارگر داشتیم ولیکن به برکت پیروزی نظام شکوهمند انقلاب اسلامی و حضور مردم خیراندیش و علاقمند به پیشرفت و سرمایه گذاران عزیز و مسوولین معزز از ابتدا تاکنون و در رأس آن حضرت آیت ا… اعرافی و مرحوم یحیی زاده تا دوماه گذشته که بنده بازنشسته شدم، تعداد ۳۰۹ فقره طرح در بخشهای مختلف صنعتی به بهره برداری رسید که در این ۳۰۹ طرح بالغ بر ۱۳ هزار و ۶۸۱ نفر مشغول به کار هستند که در دولت نهم و دهم از این ۳۰۹ طرح ۲۵۳ واحد با اشتغال ۸۹۷۱ نفر به بهره برداری رسید.  تا ابتدای کار بنده کل کارخانجاتی که به بهره برداری رسیده بود ۱۱ کارخانه کاشی ولی در انتهای کار بنده ۲۷ شرکت کاشی با تولید بیش از ۱۰۶ میلیون مترمربع به بهره برداری رسید.

IMG_1073

* نظر حضرتعالی درباره توسعه صنایع خرد و تجربه محوری چون کاشی و سرامیک در میبد چیست؟

ببینید! یک لیوان آب، ظرفیت مشخصی دارد. اگر بخواهیم بیش از ظرفیت، آب داخل آن بریزیم یعنی اسراف و این کار با عقل و منطق همخوانی ندارد. بنده در دو سال اخیر در تمام جلسات مرتبط با این موضوع به مسوولین ذی ربط استانی و حتی شهرستانی یادآور می شدم که رویه ای که ما در استقرار بیش از حد صنایع آلاینده در دشت یزد اردکان -اعم از فولاد، شیشه، کاشی، سرامیک و آجر- شاهد آن هستیم، از هر نظر غیرمنطقی و غیرعقلانی است. از این نظر ما بیش از ظرفیت مجاز در این محور صنایع آلاینده را مستقر کرده ایم. این صنایع بزرگ، فولاد، شیشه، کاشی، سرامیک و آجر که جزو صنایع آلاینده محسوب می شوند متأسفانه به نوعی نگرانی هایی را در حوزه سلامت آب و خاک و هوای ما هم ایجاد کرده اند. هوا و آب و خاک میبد به شدت در معرض چالش جدی است به عبارتی سلامت هر یک از ما در معرض آسیب قطعی است و به نظر می رسد واقعا بیماریهایی نظیر بیماری های تنفسی و سرطان در این منطقه بیش از مناطق دیگر است. من حدود سه ماه پیش در جلسه ای که اداره کل محیط زیست با همکاری شبکه بهداشت و استانداری در استان یزد تشکیل داده بودند از معاون محترم دانشگاه علوم پزشکی یزد دکتر لطفی شنیدم که میگفت قبلا در ماه، تعداد روزهای آلاینده یزد، سه و نیم روز بوده هم اکنون به ۶ الی ۷ روز رسیده. حتی من در جلسه تودیع و معارفه هم  در حضور استاندار و معاونین و امام جمعه میبد و سایر مدیران شهرستانی یک هشدار و توصیه کردم. هشدار و توصیه بنده این بود که حقیقتا افزایش صنایع آلاینده در دشت یزد اردکان خیانت به استان و مردم است و هیچ ارزش قابل دفاعی ندارد.

نکته بعدی این است که در شهرهایی مثل میبد و اردکان ما واقعا چیزی به نام بیکاری افراد دیپلم و زیر دیپلم نداریم. بیکارانی داریم که عمدتا دانشگاهی و فارغ التحصیلان دانشگاهی هستند. لذا با افتتاح هر کارخانه کاشی یا فولاد و مشابه آنها تعداد کثیری از خانواده های مختلف دیگر استان ها بخصوص استان های مرزی که از لحاظ فرهنگی تفاوت زیادی با فرهنگ دارالعباده دارند را می پذیریم. همه متدینین، علما و خانواده های شهدا نسبت به این پدیده معترض هستند. ضمن تشکر از تمام کارگران غیربومی که در این شهر زحمت می کشند ولی بعضی از آنها واقعا مسئله دارند و منجر به افزایش شدید ناامنی شدند. برای مثال در ماه گذشته سه قتل اتفاق افتد که در تمام موارد افراد غیربومی دخیل بودند بنابراین ما از پیامد رشد بی رویه صنعت احساس نگرانی می کنیم. ما بارها خواهش کردیم که به سمت صنایع سرمایه‌بر و HighTech و صنایع سبز برویم تا نگرانی ما از جهت نیروی انسانی حل شود؛ چون این صنایع نیاز زیادی به نیروی انسانی ندارند و تعدادی هم که نیاز دارند عمدتا جزو متخصصین آماده به کار هستند. مضاف براینکه آنها صنایع سبز محسوب می شوند و آلایندگی زیادی ندارند و زیاد به آب نیاز ندارند.

*چند تا از این صنایع که مورد حمایت دولت است و مطابق با اقلیم شهرستان میبد محسوب می شد را می توانید نام ببرید؟

هرساله دولت در استانها دفترچه ای را که حاوی صنایع مورد حمایتش است منتشر می کنند. اولا که هرساله تاحدی سیاست های دولت بسته به نوسان موجود در عرضه و تقاضا متفاوت است. برای مثال در صنعت کاشی و سرامیک میزان تولیدات و عرضه با میزان تقاضا همخوانی ندارد. اگر به دنبال بازاریابی منطقه ای و جهانی نباشیم دچار معضل بزرگی مانند مشکل نساجی یا فرش کاشان می شویم. لذا دولت برای اینکه متوجه شود در چه سمت و سویی حرکت می کند هرسال با وضعیت و عرضه و تقاضا وفق می دهد ولی معمولا صنایع الکترونیک، صنایع داروسازی، نانو و بیو و… صنایع مورد نیاز میبد هستند. ضمنا به دلیل وسعت زیاد آثار تاریخی در میبد و در نتیجه ظرفیت عظیم گردشگری که در شهرستان داریم می توانیم به دنبال احیای بناهای باستانی و مدیریت گردشگری بهتر برویم که این به نفع نظام، استان و شهرستان است چرا که نیازی به آب ندارد و آلاینده هم نیست.

* شنیده ایم در سال آخر فرمانداری شما ظاهرا در جلسه گلریزانی که حضور داشتید تعداد مدیران عامل کارخانجات بسیار کم بوده و شما مطلب جالبی در این باره بیان کردید و گفته اید این عزیزان حتی وقتی ماشین شان پنچر می شود با فرماندار تماس می گیرند و انتظار کمک دارند ولی در چنین موقعیت هایی حضور ندارند. آیا واقعا مدیران عامل کارخانجات کاشی در میبد با مسوولین و نهادهای اداری میبد همکاری دارند یا بخاطر اینکه سرمایه دار هستند نگاه از بالا به پایین دارند و همکاری نمی کنند و علیرغم ایجاد معضلات فراوان، صرفا به انتفاع اقتصادی از میبد فکر می کنند؟

متأسفانه بعضی مدیران کارخانجات تمایل به حضور در جلسات داخل شهر ندارند. در بیشتر جلسات حضور کمرنگی دارند و تاحدی وقتی کوچکترین مشکلی دارند به مسوول ارشد شهر مراجعه می کنند اما آنها مسوولیت خودشان را به خوبی انجام نمی دهند و در جلسات مختلف حضور توأم با نقش موثر نبوده و به نظر می رسد بعضی از آنها نگران امنیت و سلامت شهر نیستند.

*سود حاصل از تولید در این کارخانجات هم اکنون چگونه است؟

تا قبل از اجرای قانون هدفمندکردن یارانه ها وضعیت بسیار مناسبی در زمینه مالی کارخانجات وجود داشت. به گفته یکی از مدیران عامل شرکت های کاشی و سرامیک، بازگشت سرمایه در آن زمان، یک ساله بود؛ یعنی اگر کسی برای راه اندازی کارخانه کاشی در آن زمان ۲۰ میلیارد هزینه می کرد، در عرض یک سال این هزینه ها جبران می شد که این سود بسیار بسیار کلانی است و یکی از دلایلی که شاهد رشد قارچ وار صنایعی مانند صنعت کاشی در این منطقه هستیم، سود بسیار بالای آن است. ولی طبیعی است که بااجرای دو مرحله از هدفمندی یارانه ها وضعیتشان به خوبی گذشته نیست اما هنوز هم سود بسیار خوبی دارند و تمایل و گرایشی به سمت دیگر صنایع ندارند. تازه شما این را هم حساب کنید که در قانون هدفمند کردن یارانه ها پیش بینی شده که ۳۰ درصد درآمد ناشی از تفاوت قیمت حامل های انرژی به صنعت تزریق می شود که عمدتا این اتفاق نیفتاد که اگر می افتاد قاعدتا سود بسیار بیشتری عاید کارخانجات کاشی میبد می شد.

*باتوجه به اینکه شما گرایش به سمت صنایع سبز را مورد تأکید قرارمی دهید، آیا این صنایع به اندازه صنایع کاشی و سرامیک دارای حاشیه سود بالا است؟

قطعا وجود دارد ولی مشکل اینجاست که صنعت کاشی و سرامیک در میبد بومی شده و تجربه های خوبی کسب شده و سرمایه دار، تصویر روشنی برای سرمایه گذاری در این حوزه دارد اما صنایع مدرن و پاک مانند نانو، بیو و امثال آنها در این شهر تجربه نشده است و سرمایه دار هم با ملاحظه سود کلان کاشی، ریسک لازم در این زمینه ندارد. دولت های گذشته و کنونی اقدام جدی در این زمینه انجام نداده اند؛ چراکه دولت نیز موظف است با درنظرگیری تسهیلات لازم از این صنایع حمایت کند.

رجایی فرماندار میبد

* آیا اعطای مجوز به صنایع کاشی و سرامیک در شهرک صنعتی جهان آباد و… متوقف شده است؟

مسوولین شهرستان مطلقا نمی توانند مجوز بدهند. در شهرستان میبد ابتکار عملی به خرج دادیم و کمیته ارزیابی ستاد سرمایه گذاری را تشکیل دادیم و با توجه به شناخت عمیقی که نسبت به میبدی ها داریم در ابتدای امر در زمینه موقعیت شهرستان از لحاظ ظرفیت تولید کاشی و… بررسی می کنیم و بعد مجوز می دهیم. ولی چون متأسفانه این ساختار ایجاد شده، یک ساختار تعریف شده رسمی نیست، معاونت عمرانی و کمیته ماده ۱۳ توجهی به این موضوع ندارند. حدود سه سال پیش جلسه ای با استاندار سابق و فرمانداران شهرستان های استان یزد داشتم. بنده به استاندار گفتم در حالیکه فرمانداران باید پیرامون صفر تا ۱۰۰ همه اتفاقاتی که در شهرستانشان اتفاق می افتد، پاسخگو باشند ولیکن اکثر تصمیمات حساس از جمله مجوز کارخانجات، آب، وام، زمین و.. در مرکز استان اتخاذ می شود و این در حالی است که شاید بسیاری از کسانی که با مجوز استانداری، زمین دریافت می کنند زمین خوار باشند. بنابراین در این جلسه پیشنهاد دادم که تا قبل از تصمیم گیری استاندار برای افزایش سرمایه در هر زمینه ای تصمیم در همان شهرستان صورت گیرد. آقای استاندار سابق از این پیشنهاد استقبال کردند. همین درخواست توسط دیگر فرمانداران مورد استقبال قرارگرفت و بعدها این مسئله دچار تغییر شد. هم اکنون مجوز راه اندازی واحد تولید کاشی توسط وزارت صنعت معدن و تجارت اخذ می شود ولیکن در موقع اعطای مجوز زمین، آب و… مسوولین مربوطه در شهرستان ها باید تصمیم بگیرند اما هم اکنون در مورد روال اخذ مجوز چنین واحدهای اطلاعی ندارم.

به عبارت دیگر کمیته شهرستان تصمیم می گیرد و سپس به مرکز استان ابلاغ می کند. کمیته زیربنایی به ریاست معاون عمرانی استاندار با حضور ۱۰- ۱۵ نفر مدیرکل تشکیل می شوند که فرد درخواست کننده مجوز باید در این کمیته دفاع کند. زمانی ممکن است این پروژه باید در شهرک شمس آباد اجرا شود ولی مدیرعامل با اجرای آن در شهرک جهان آباد موافق باشد و مدیرکل محیط زیست، روسای منابع طبیعی، میراث فرهنگی، جهاد کشاورزی، آب، گاز، مخابرات حضور دارند و تنها فرماندار تصمیم گیرنده نیست. اما فرماندار نسبت به گذشته نقش مهمتری در این زمینه دارد و خنثی نیست. فرد سرمایه گذار مدارک و درخواست های خود را به اداره کل صنعت معدن و تجارت می دهد و درصورت توافق مسوولان ظرف ۲۴ ساعت مجوز راه اندازی واحد مدنظر فرد صادر می شود و لیکن این مجوز خود بخود که به صنعت تبدیل نمی شود این مجوز شروع یک کار بزرگ است و باید برای اخذ مجوز گاز، آب، مخابرات ومهم تر از همه زمین در شهرستان اقدام کنند.

*آیا در سه سال گذشته تاکنون هیچ واحدی در شهرک جهان آباد تأسیس نشده؟

درمورد اعطای مجوز راه اندازی واحد صنعتی در شهرک جهان آباد، مدیرعامل شرکت شهرکهای صنعتی تصمیم می گیرد. اخیراً دکتر بابایی معاون برنامه ریزی استاندار در مصاحبه ای گفتند که از هم اکنون استقرار صنایع آلاینده در دشت یزد- اردکان ممنوع است ولی این مجوزهایی که داده شده برای مدت زمان طولانی در اختیار افراد متقاضی قراردارد و احتمالا راه اندازی واحدهای جدید تا ۵ سال آینده ادامه خواهد داشت مگر اینکه مسوولین شهرستان از پیشروی واحدهای کاشی جلوگیری کنند.

ما در شهرستان میبد صنایع دیگر مانند صنایع داروئی، غذا، فلزی، برق، نساجی، پوشاک، شیمیایی، سلولزی و همچنین صنایع معدنی و کانی های غیرفلزی کاشی و سرامیک داریم. از این رو افراد می توانند به صنایع دیگر ورود پیداکنند و حتی در سال ۹۰ دولت سابق ابتکار بسیار ارزنده ای را انجام داد و کارگروههای توسعه کشاوزی تشکیل داد. آقای احمدی نژاد با هدف بازسازی، توسعه و رونق بخش کشاورزی، اختیار دولت در زمینه کارگروههای توسعه کشاورزی به استانداران تفویض کردند. از این رو استانداران این اختیار را به فرمانداران تفویض کردند و وام های میلیاردی با بهره ۷ درصد به بخش کشاورزی و دامپروری اعطا شد و مسوولین مرتب پیگیر استفاده افراد متقاضی تسهیلات کشاورزی بودند. این روند باید ادامه داشته باشد. این ساختار به این دلیل صحیح بود که بجای اینکه مسیر صعب العبور بوروکراسی برای واگذاری آب و زمین و… که در ادارات مختلف به مدت طولانی وقت صرف می شد، تنها در شهرستان روند اخذ مجوز صورت می گرفت.

یکی از صنایع پاک که مورد تأکید بنده بوده، صنایع تبدیلی، کشت گلخانه ای، دامپروری بویژه در بخش ندوشن بوده است.

*آیا بخش ندوشن جزو دشت یزد اردکان محسوب می شود؟ آیا ممکن است استقرار صنایع آلاینده در ندوشن انجام شود؟

ندوشن جزء دشت اردکان محسوب نمی شود و البته این بخش در حال حاضر، زیرساخت های لازم برای استقرار صنایع بزرگ را ندارد و یک شهرک صنعتی کوچک در حال تکمیل زیرساخت وجود دارد. بنابراین اول باید زیرساخت های لازم انجام شود و سپس صنایع استقرار پیدا کند. به نظر بنده اگر به دو نکته برای استقرار صنایع در ندوشن توجه شود، از پتانسیل این منطقه به خوبی استفاده می شود: یکی وجود معادن و دیگری بحث دامپروری.

* اما داد مردم و مسئولین محیط زیست از آلایندگی این معادن در آمده!

معادن به این دلیل آلاینده است که دستگاههایی که مجوز صادر می کنند، نظارت قوی بر استخراج معادن ندارند. هم اکنون معادن بزرگ سنگ آهن در منطقه وجود دارد که بسیار بیش از ظرفیت قانونی استخراج می شود و به کشورهای دیگر صادر می شود. بنده بارها با مدیرکل صنعت معدن تجارت استان این مورد را گوشزد کردم اما می گویند: پرونده دارد. اما روابط و به دلایل دیگر باعث شده تا نتوانند در مقابل این خلاف های انجام شده، بایستند. اگر صاحبان معادن در چارچوب ضوابط و قوانین عمل کنند قطعا نباید آلاینده باشند. معادن در حاشیه مراتع ذی قیمت نباید استخراج شود اگر هم چنین اتفاقی افتاد باید جبران خسارت شود. ثانیا باید نظارت شود. اگر نظارت صورت گیرد معادن به اندازه لازم استخراج می شود. اما مشکل استخراج معادن، عدم نظارت کافی است. چرا که اداره صنعت معدن و تجارت، کشاورزی و دیگر دستگاههای ناظر باید نظارت بیشتری داشته بانشند.

*آیا صنایع غذایی و تبدیلی و… در ردیف صنایع کاشی قرار دارد؟

خیر! اصلاً! صنایع غذایی، سلولزی به نوعی سبز هستند. صنایع داروسازی و لامپ کم مصرف در رده صنایع HighTech قرارمی گیرند و سرمایه گذاران می توانند در این بخش ها نیز فعالیت داشته باشند.

* شنیده ایم اخیرا صنایع لعاب سازی در میبد رشد پیدا کرده اند. درباره این صنایع توضیح می دهید؟

در این بخش به نظر می رسد سلامتی کارکنان این کارخانه ها در خطر است و متأسفانه تعداد این واحدها در حال افزایش است و این صنعت در رده صنایع کاشی و سرامیک قراردارد.واگر صنایع لعاب سازی به صورت سنتی ادامه پیداکند واقعا برای شهر و بویژه برای کارگران مضر است و به نظر می رسد که آلاینده هم باشد. همچنین کارگران کارخانجات کاشی بویژه در بخش سنگ شکن، سلامتی شان در معرض خطر است.

*چند درصد صاحبان صنایع در میبد فعالیت های خیری دارند؟

اولا باید از صاحبان سرمایه در بخش های مختلف تشکر داشته باشم بخشی از آنها بصورت ویژه برای مثال مدرسه سازی، بیمارستان و… کمک می کنند اما بخش قابل توجهی هم هستند که متأسفانه در زمینه کمک به شهر اصلا حضور ندارند و به اندازه سرمایه ای که دارند نقش زیادی در کمک های خیری ندارند.

*یک نکته ای وجود دارد که در قبال فشاری که شما به صاحبان کارخانجات وارد می سازید، بحث فرار سرمایه و تهدید به اخراج کارگر روی می دهد آیا این شرایط هنوز هم ادامه دارد؟

متأسفانه به نظر بنده قانون کار باید اصلاح شود. قانون کار تا حد زیادی مدافع سرمایه گذار است و توجه جدی برای دفاع از حقوق کارگر نشده و همه دولت قول مساعد برای بازنگری آن دادند و متأسفانه تاکنون تفاوتی نکرده. قانون کار باید به نوعی باشد که هم حقوق سرمایه گذار و هم حقوق کارگر رعایت شود. هم اکنون کارخانجات نیاز مبرمی به کارگر دارند اما فوق العاده مهاجرت سنگین است و به سرعت جبران می کنند.

* در گفتگو با برخی از افراد درباره معضلات ناشی از رشد بی رویه خط تولید کارخانه های کاشی و سرامیک، آنها بیشتر نگران پایین آمدن رتبه سرمایه گذاری میبد در میبد هستند. نظر شما چیست؟

این افراد باید شناخت خود نسبت به مسائل سرمایه گذاری را از سطح پایین به شناخت عمیق تر سوق دهد. ظرفیت سرمایه گذاری در شهرستان میبد به ویژه در صنایع آلاینده حقیقتا پُر شده است. دو سال گذشته در جلسه خیّرین عرصه سلامت با امام جمعه میبد، یکی از افراد حاضر که گاهگاهی در عرصه صنعت کاشی نیز حضور داشتند، گفتند: آقای فرماندار شما باعث فرار سرمایه می شوید. برخی کارخانجات کاشی به دیگر مناطق رفتند. بنده گفتم: در حدود ۷ ماه گذشته جلسه ستاد سلامت استان با حضور دکتر میرمحمدی و استاندار سابق برگزار شد. دکتر میرمحمدی –رئیس سابق دانشگاه علوم پزشکی- اشاره کردند که دشت یزد اردکان از جهت استقرار صنایع آلاینده در وضعیت نگران کننده ای است و توجه مسوولین را به عدم سرمایه گذاری بیش از حد جلب می کردند. میبد از جهت بیماریهای تنفسی و از جهت آلاینده هایی که به کشاورزی لطمه وارد می سازد و از جهت مشکلات دیگر در وضعیت نگران کننده ای قراردارد. بنابراین ناگزیر صنایع کاشی و سرامیک باید در مناطق دیگر سرمایه گذاری شود یا اینکه صنایع پاک در میبد راه اندازی شود. بعضی ها فکر می کنند رتبه سرمایه گذاری میبد باید به هر قیمتی حفظ شود حتی اگر منجر به مرگ مردم شود!

رتبه سرمایه گذاری زمانی ارزشمند است که چالشی برای بخش های دیگر بوجود نیاورد. هم اکنون سرمایه گذاری بدین شکل به چالشی برای فرهنگ ما و کشاورزی و بهداشت و درمان ایجاد شده است درحالی که هنوز بر سرمایه گذاری در این بخش تأکید می کنند. این نشان می دهد که مطالعات مسوولان علمی نیست و از اطلاعات سطحی برخوردارند.

* آیا امکان الزام بنگاههای املاک برای اجاره ندادن ملک به غیربومی ها و یا مقید کردن آنها به برخی ضوابط، وجود دارد؟

در زمانی که در سمت فرمانداری بودم یک سری تدابیر خودساخته ای ایجاد کردم از جمله به مجامع امور صنفی و اداره صنعت معدن و تجارت دستور دادیم که افرادی که درخواست صنف می کنند به شرطی موافقت کنید که بیش از ۳ تا ۵ سال سابقه حضور در شهرستان میبد را داشته باشند اما چنین پیشنهادی در مرکز استان مورد قبول واقع نشد. از طرفی مجامع امور صنفی براساس قانون نمی تواند راههای بازدارندگی برای فرد متقاضی پروانه ایجاد کند مگر اینکه شورای تأمین تصمیم بگیرد. این شورا وقتی احساس کند امنیت شهر دچار چالش جدی است می تواند به دستگاهها دستور تأمین امنیت دهد و آنها موظف هستند، همکاری کنند. پیشنهاد دیگر آن است که تمام دفاتر املاک حتما لیست منازلی که به غیربومی ها اجاره می دهند را به دفتر اماکن نیروی انتظامی بدهند تا آنها هم نظارت کافی داشته باشند و بانک اطلاعات آنها در اختیار نیروی انتظامی باشد.

* آمار دقیقی از غیربومی ها در میبد دارید؟

شاید نزدیک به ۲۰ هزار نفر باشند.

* شما با این گزاره موافق هستید که «اکثر جرائم در میبد توسط غیربومی ها صورت می گیرد و اکثر غیربومی ها در سودای کار در کارخانجات کاشی به میبد می آیند»؟

در شهرستان میبد حتما دریک طرف اکثر جرائم غریبه هستند ولی مطمئن باشید تا دو یا سه سال آینده این قضیه تغییر خواهد کرد؛ چون مردم بومی هم یاد می گیرند. غریبه ها در پخش مواد مخدر نقش مهمی دارند و به صورت تیمی کار می کنند و افراد غیربومی در برخی شهرستانها نقش توزیع مشروبات الکلی را برعهده دارند و عده دیگر در افزایش ناامنی، سرقت و بعضی دیگر در فساد اخلاقی نقش دارند بنابراین به تدریج این وضعیت برای مردم نیز عادی می شود. اگر این خطر را جدی نگیریم. درست است که درصد نقش آفرینی غیربومی ها در این حوادث تلخ بیش از بومی است اما تا چهار یا پنج سال آینده قضیه متفاوت خواهد شد؛ چون زشتی و قبح قضیه کم می شود و برای مثال قتل و سرقت، پخش مواد مخدر، بدعفتی نیز عادی شود.

* درباره فروشگاههای کاشی و سرامیک متعددی که در اطراف خط سنتو ایجاد شده اند توضیح دهید

ما در ورودی شهر میبد از سمت رکن آباد، مهرآباد و ده شیخی به صورت عجیب و غریب شاهد افزایش فروشگاههای کاشی و سرامیک و باربری بودیم. وقتی این وضعیت را دیدیم به سرعت مسوولین دستگاههای مختلف مانند رئیس اداره صنعت معدن و تجارت، مجامع امور صنفی، نیروی انتظامی، راهنمایی و رانندگی و سایر دستگاههای مختلف دعوت کردیم و به آنها دستور دادیم هیچ گونه مجوزی در این زمینه داده نشود و تا ۶ ماه بر روی عدم ورود کامیون به داخل شهر کار کردیم؛ چرا که وجود این فروشگاهها باعث افزایش قیمت کاشی و سرامیک برای مردم ایران می شود. هرکارخانه ای نمایندگی مجاز دارد. فروش کاشی باید از طریق این نمایندگی ها انجام گیرد. این کار ما باعث جلوگیری از روند روبه افزایش فروشگاههای کاشی و سرامیک و ورود کامیون ها به داخل شهر شد. اما متأسفانه هم اکنون وضعیت اسف باری در جاده بدرآباد و وردی مهرآباد بوجود آمده. به نظر بنده زحمت معاون بنده، نیروی انتظامی و… کشیدند مجددا باید احیا شود. افزایش فروشگاههای متعدد کاشی و سرامیک یعنی افزایش دلالی در بازار و افزایش قیمت تمام شده برای مصرف کننده نهایی. ممکن است بعضی کارخانجات در این زمینه دخالت داشته باشند که این اقدام هم اشتباه است. شرافت سرمایه گذاران ایجاب می کند که سیستم به صورت مدیریت شده دنبال شود.

*در پایان اگر صحبتی دارید بفرمائید.

من باز هم از همه کسانی که در بخش های مختلف صنعت، معدن و تجارت، خدمات فعالیت میکنند، سپاسگزارم و استدعای عاجزانه من این است که آنها بالاخره میبدی هستند و همه هستی و آبرویشان را از همین میبد گرفته‌اند. درست که بعضی از آنها به راحتی می توانند در دیگر کشورها زندگی کنند و اگر منطقه ایده آل نباشد به شهر دیگر مهاجرت کنند ولی اکثر آنها عِرق میبدی را از دست نمی دهند. لذا آنها باید به نوعی عمل کنند که افزایش سرمایه آنان بیش از این باعث نگرانی در حوزه مسائل فرهنگی، زیست محیطی و درمان نشود و از مردم خواهش می کنم که برای خود دل بسوزانند و اگر می بینند که امثال ما خوب عمل نمی کنیم، واقعا در مقابل مسوولان توصیه و نقد لازم را داشته باشند چون ممکن است بعضی سرمایه داران به راحتی بتوانند در کشورهای اروپایی زندگی کنند ولی مردم عادی مجبورند در این شهر زندگی کنند و بیش از سرمایه گذاران عزیز باید نگران سلامت روح، جسم و حیات خود باشند.