یادداشت/ «آلودگی هوا» دغدغه‌ی به جای مردم و فرافکنی‌های در مقابل آن!

در شرایطی هستیم که گفتمان مبارزه با آلایندگی و تقابل با تخریب زیست بوم، به گفتمانی غالب تبدیل شده و مردم استان یزد و به خصوص دو شهرستان میبد و اردکان سوالات مهمی درباره علل آلایندگی بیش از پیش هوا و چرایی عدم تحرک مناسب مسئولین در کنترل و رفع آن دارند.

به گزارش میبدما؛ آلودگی هوا در شهرستان های میبد و اردکان در سال های گذشته و به خصوص در فصول سرد سال که وارونگی هوا به بیشتر دیده شدن آن کمک می کند، از معضلات مهمی به شمار می رود که طی دو سال گذشته با ورود جدی نماینده مردم میبد در مجلس شورای اسلامی مورد توجه و دقت بیشتری قرار گرفته، هر چند این گفتمان شدیداً مورد هجمه و اعتراض گروهی خاص قرار گرفته است.

این در حالی است که پیش از این آلودگی هوا و از دست رفتن هوای پاک در شهرستان میبد و دیگر نقاط استان دغدغه ای بود که در محافل مردمی و نهایتاً در اعتراضات رسانه ای بی پاسخ می ماند و آنچه در حال گسترش بود، صنعتی بود که متهم شماره یک آلودگی هوا بود، آن هم با همان سبک و سیاق و با همان رهاشدگی در موضوع صدور مجوزها که خبرهای تاسف برانگیز صدور مجوز چندین کارخانه کاشی و سرامیک در شهرک صنعتی دو میبد نیز شنیده شد.

 

آدرس غلطِ حذف اسپری بالمیل و پاک شدن صنعت آلاینده!

کار به جایی رسید که عوامل صدور مجوزهای جدید در شهرک دو صنعتی، تولیدات جدید را بدون آلودگی و مربوط به تولیدات بعد از اسپری و درایر عنوان کرده و بر آن برچسب صنعت پاک را زدند که متاسفانه این ادرس غلط را برخی باور هم کردند در حالی که اولاً آلودگی صنعت کاشی فقط مختص به قسمت اسپری این کارخانه ها نیست و قسمت های مهم دیگری مانند کوره، چمفر و دیگر حواشی آن مانند دپوی خاک های شیمیایی که در منطقه باد خیز میبد می تواند خطرات زیادی را ایجاد کند هم جزء معضلات آلاینده این صنعت هستند، حال اضافه کنید بر این موضوع که قسمت تولید گرانول یا همان بخش اسپری و بالمیل را در همین میبد و در کنار همین کارخانه ها ایجاد کرده اند که به این معنی است که قسمت آلاینده مورد ادعا از کارخانه حذف شده و به کارخانه مجزای دیگری در نزدیکی همان کارخانه انتقال یافته که به نوعی جابه جایی آلودگی در یک منطقه می شود نه حذف آن!

در این زمینه فرافکنی و آدرس غلط دادن انگار بهترین شیوه فرار از پاسخگویی شده و با موضوعاتی مانند مقصر دانستن سیستم حمل و نقل، بر حجم زیاد آلودگی صنایع سرپوش گذاشته می شود، در حالی که نرم افزار پایش هواشناسی که مورد تایید محیط زیست هم می باشد، آلودگی مرکز استان با جمعیتی حدود هفت برابر شهرستان میبد و اردکان که طبیعتاً به علت مرکزیت بسیاری از ادارات و ترددهایی که حتی از شهرستان های دیگر استان به آن می شود، ترافیک به مراتب شلوغ تری دارد، آلودگی بسیار کمتری از میبد و اردکان دارد!

 

ایجاد کمربند سبز و شعار زیبایی که تا عمل فاصله بسیار دارد

اینکه برخی اذعان می کنند با ایجاد کمربند سبز در نزدیکی صنایع می توان این آلودگی را مهار کرد هم شاید شعار خوبی باشد اما با نگاهی به معضل بسیار بزرگ کم آبی که اتفاقاً همین صنایع پر آب‌خواه با برداشت بی رویه از منابع سفره زیرزمینی آن را تشدید کرده و می کنند، و با نگاهی به وضعیت همین خط سنتو و درختان بی رمقی که در وسط خیابان هستند می توان به این شعار زیبا هم اعتنا نکرد و کمی هم به واقعیت ها توجه کرد؛ این در حالی است که به ادعای کارشناسان، به خاطر شق و شکاف موجود در این منطقه، چاه آب شهرداری نیز هر چند سال یکبار از بین می رود و مجبور به ایجاد مجدد چاه برای برداشت همان مقدار کم آب می شوند! شق و شکافی که از نتایج ترسناک خشکسالی است!

یکی دیگر از راه های فرار از متهم شدن در این حوزه، ادعای نو بودن تجهیزات کارخانه های جدید می باشد و اینکه تکنولوژی جدید این کارخانه ها صنعت پاک است، که باید به مدعیان این ادعای ساده‌انگارانه گفت اتفاقا تکنولوژی کارخانه های کاشی، چه نو و چه قدیمی همان تکنولوژی گذشته است که فقط دستگاه های آن تمیزتر و کارنکرده هستند و سیستم، مکانیک و نحوه تولید در این فرایند هیچ تغییری نکرده و آلایندگی بر قوت خود باقیست.

 

ترس از تغییر و مبتلا شدن به نگاه نوک‌دماغی!

متاسفانه سود بالای تولید کاشی و سرامیک و منطقه هدف شدن میبد در این ماجرا – سوای صنایع دیگر که در شهر همجوار منبع آلودگی هستند – و «ترس از تغییر» باعث مقاومت برخی در مقابل حرف حق مردم شده و مداوم با فرافکنی، خود و عوامل مخل در آلودگی هوا و تخریب زیست بوم را تبرئه می کنند و بر همان رویه قبل عمل می کنند در حالی که سه رویکرد «حفظ صنعت موجود در عین سعی در رفع آلودگی آن»؛ «متوقف شدن هرگونه بارگزاری صنعت آلاینده جدید در استان یزد به خصوص مسیر دشت مهریز تا عقدا»؛ و «حفظ سرمایه‌ی سرمایه گذاران برای ایجاد صنایع پاک، کم آب خواه و نیازمند نیروی متخصص» از مطالبات مهم دکتر میرمحمدی نماینده مردم بوده و بر این اساس نیز در پی احقاق حقوق مردم بر آمده است، این در حالی است که برخی با «ادعای پوچِ دفاع از صنعت در مقابل فراری دهنده سرمایه از میبد!» سعی در تامین منافعی دارند که اتفاقا منفعت نیست، نه برای مردم و نه برای سرمایه داران که جزئی از همین مردم هستند.

قطعاً می توان با مدیریت درست و دوری از احساسات و با عامل مهمی مثل وحدت و همدلی، گام های بلندی در تحقق سه دیدگاه ارائه شده برداشت و زیست بوم به شدت آسیب دیده را برای آیندگان، ارتقا داد و حفظ کرد؛ و این مهم می طلبد که نگاه عمیق تری به آینده بشود و از نگاه نوک‌دماغی و لحظه ای که باعث غفلت ما از آینده ای مبهم می شود دوری کرد!