انتخاب واژه “پدر زیلوی ایران” بر طبق چه معیاری انجام گرفته است؟!

زیلو جهانی شد و قبل از رخ دادن اتفاق نامبارکی که بر سفال گذشت، به نام میبد ثبت گردید و اما این جهانی شدن نیز در میبد بدون حاشیه نبود و برخی از اهالی هنر و فعالین عرصه زیلو بافی نسبت به موضوعی ابراز ناراحتی کرده اند.

به گزارش میبدما؛ یکی از اتفاقات در مورد جهانی شدن زیلو، رو نمایی از دو جلد کتاب کودکان در باب زیلو بود که با حضور ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی و برخی از مسئولین صورت گرفت که استفاده از واژه “پدر زیلو” و اطلاق آن به یکی از فعالین این عرصه، در این دو جلد کتاب موجب نارضایتی اهل هنر و زیلوبافان را فراهم آورد.

هر چند کسی منکر خدمات و تلاش های فرد مذکور در بخش میراث فرهنگی و صنایع دستی میبد نیست اما هنرصنعت چند صدساله زیلو را به نام فرد خاصی زدن، آن هم میان زحمتکشان بیشماری که از کودکی تا کنون و حتی تا پایان عمر خود زیلو بافی کرده اند و این هنر را نسل اندر نسل به این دوران انتقال داده اند، شاید به نوعی بی سلیقگی باشد.

در فرهنگ عامه معمولا از اولین‌ پایه‌گذاران هر علم یا صنعت و فناوری به عنوان پدر یا مادر آن رشته نام برده می‌شود و این لقب غیررسمی در علم و تکنولوژی معمولا متداول‌تر است و چنین نام‌گذاری‌ چه در مقیاس جهانی و چه در مقیاس بومی در اغلب زمینه‌های غیرعلمی خیلی پذیرفته‌شده نیست.

این واژه ها اصولا شامل افرادی هستند که برای نخستین‌ بار ابداع، اختراع یا کشف یا نظریه‌ای را معرفی کرده‌اند و حتی بعضی اوقات این عنوان تنها به یک نفر اطلاق نمی‌شود و ممکن است به صورت هم‌زمان چند نفر در این عنوان غیر رسمی سهیم باشند و با این حساب اصولا زیلو در دسته غیر علمی هست و دارای فناوری خاصی نیست که این اطلاق را یدک بکشد.

بدیهی است که اگر تلاش ها و پیگیری ها برای دیده شدن زیلو و فراموش نشدن آن ملاکی برای اطلاق واژه پدر زیلوی ایران بود، رهبر انقلاب از همه شایسته تر به این افتخار بود، زیرا وقتی میبدی ها نیز بر استفاده از فرش های ماشینی در خانه و مساجد و حسینیه ها اصرار داشته و دارند، این رهبری بود که سال ها قبل در حسینیه امام خمینی و بیت خود از زیلو استفاده و بر استفاده از آن حتی در مکان هایی غیر از بیت و حسینیه مانند زمان سخنرانی در مرقد امام خمینی و ورزشگاه آزادی نیز اصرار ورزیده است و طبیعتا با جایگاه ویژه ای که در بین مردم کشور و جهان دارند، دیده شدن اصرار بر استفاده از زیلو توسط ایشان چقدر در معرفی و یاداوری آن موثر بوده و هست.

حال باید از دوستان بزرگواری که در تهیه این کتاب ها زحمت کشیده که قطعا هدفشان کار فرهنگی خوبی مانند آشنا ساختن نسل های آینده با هنر صنعت تاریخی میبد بوده است، این سوال را پرسید که مبنای انتخاب واژه “پدر زیلوی ایران” طبق چه معیاری انجام گرفته است؟ و این موضوع که باعث ناراحتی هنرمندان و فعالین این عرصه شده، چقدر می تواند برای تقویت این هنر صنعت مفید و موثر واقع شود؟

به نظر می رسد که برای تجلیل و تقدیر از زحماتی که برای زیلو کشیده شده، اولا همه افراد فعال و زحمتکش را مد نظر قرار دهند، و ثانیاً از واژه های مناسب تری استفاده کنند که دارای اشکالاتی در این حد و اندازه نباشد!