نگاهی به سنتهای الهی در اورژانس ۱۱۵

صابر آقایی میبدی

مقاله زیر ماحصل نگرشی خاص بر مبنای خدا محوری و زندگی معنوی در شغل پر رمز و راز “اورژانس پیش بیمارستانی(۱۱۵)” می باشد که سعی شده است در آن با بیانی بسیار ساده، نوعی از روابط الهی تنیده در زندگی انسان که در این حرفه نمود ویژه پیدا می کند را بصورت خیلی اجمالی یادآوری کند. باشد که به الطاف کریمه الهی دست یابیم و رنگ و بوی حکمتهای حضرت حق را در تمامی وهله های حیاتمان احساس کنیم.

زندگی سعادتمندانه ما در گرو توجه به دو دسته از عوامل الهی است که یکی مربوط به روابط ظاهری و مادی میان پدیده ها است و دیگری مربوط به حیات معنوی انسان ها و جوامع بشری. نقش انسان در بلا و گرفتاری، نقش قابل توجهی است و اثر آزمایش نیز تربیت انسان است.

به چند نکته زیر پیرامون “نقش آزمایش الهی در بشریت” دقت فرمایید:

الف) گستردگی زمانی ـ مکانی

آزمایش الهی از نظر زمان و مکان، یک امر مقطعی و منطقه ای نیست که مخصوص دوره و زمان خاصی باشد و یا به منطقه و کشور خاصی محدود شود و ساکنان نقاط دیگر از قلمرو آزمایش الهی خارج شوند، بلکه نسبت آزمایش و امتحان از این نظر، دائمی و جهان شمول است. تا روزی که دنیایی وجود دارد و در آن نوع بشر زندگی می کند، آزمایش الهی هم وجود دارد. (عنکبوت/۲)

 ب)فراگیری انسانی

همه انسان ها در معرض قانون آزمایش الهی قرار دارند و هیچ فردی از نوع بشر از آزمایش الهی مستثنی نیست  (ملک/۲)

 فراگیری از نظر اسباب و عوامل

کثرت و گستردگی اسباب و عوامل آزمایش به حدی است که نمی توان آمار مشخصی برای آن ذکر نمود. اما به طور خلاصه می توان گفت هر چیزی که به نحوی با شئون ارادی انسان در ارتباط است و در انتخاب و گزینش انسان مۆثر است، می تواند از عوامل آزمایش به شمار رود.

 وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الأمْوَالِ وَالأنْفُسِ وَالثَّمَرَات) (بقره/۱۵۵)

« قطعاً همه شما را با چیزی از ترس، گرسنگی، و کاهش در مالها و جانها و میوه ها، آزمایش می کنیم».

مراد از سنت های الهی این است  که خداوند نظام آفرینش را به وجه “احسن الخلق” نموده است  و برای اداره عالم، قوانین تکوینی را قرار داده است که حاکی از ارتباط عالم و پدیده های جهان به همدیگر است، یا به صورت علی ومعلولی ؛ یا به صورت اسباب و مسببات.

قرآن مجید بارها دعوت به مطالعه سنت‏های الهی، و سرگذشت ملت های قبل نموده است، که حاکی از اشتراک تمام انسان ها در قوانین تکوینی یا تشریعی ، که آثار وضعی دارد است و اگر اشتراک در  قوانین نبود، قرآن – که کتاب هدایت است – امر به مطالعه سرنوشت امت های گذشته نمیکرد. (ر.ک به: جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، آیه الله مصباح یزدی)


۱- فَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَبْدِیلاً وَ لَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَحْوِیلا . (فاطر، ۴۳)

 هرگز براى سنت خدا تبدیلى نخواهى یافت ، و هرگز براى سنت الهى تغییرى نمى‏یابى.

 

۲- أَهُمْ یَقْسِمُونَ رَحْمَتَ رَبِّکَ نَحْنُ قَسَمْنا بَیْنَهُمْ مَعِیشَتَهُمْ فِی الْحَیاهِ الدُّنْیا وَ رَفَعْنا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ

 دَرَجاتٍ لِیَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضاً سُخْرِیًّا وَ رَحْمَتُ رَبِّکَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ. (زخرف ۳۲)

 

 آیا آنها رحمت پروردگارت را تقسیم مى‏کنند ؟ ما معیشت آنها را در حیات دنیا در میان آنان تقسیم کردیم و بعضى را بر بعضى برترى دادیم تا یکدیگر را تسخیر و با هم تعاون کنند ، و رحمت پروردگارت از تمام آنچه جمع آورى مى‏کنند بهتر است .

واقعیت ساده زیر می تواند مصداقی از جای گرفتن سنت های الهی در اورژانس ۱۱۵ باشد:

 با توجه به آیات فوق الذکر می توان حتی حوادث و بیماریهایی که نیاز به اقدامات ضروری و فوری برای نجات انسان پیدا می کند را حاصل ابزاری برای اجرای سنتهای الهی در زندگی بشریت دانست که مفهومی از قضا و قدر الهی را نیز به دنبال م کشاند.

حال اگر فرض کنیم در شهری ۱۰۰ هزار نفری زندگی می کنیم که مرکز اورژانس آن، میانگین آمار روزانه بیماریها و حوادث اورژانسی را فرضا بین ۱۰ الی ۱۵ نفر اعلام می کند.

البته این حالت را نیز نادیده نمی گیریم که قطعا در ایام خاصی همچون تعطیلات که مردم زندگی آرامتر و بی دغدغه تری را دارند، شاهد رکود، و ایامی همچون اعیاد و مراسمات دینی مذهبی که مردم را به شور و هیجانات کاذب و غیرکاذب می کشاند شاهد افزایش آمار تلفات حوادث و عود گرفتن بیماریهای خاص و زمینه ای مردم هستیم. بدین معنا که مسلما در ایام پر جنب و جوش مردمی همچون شادیهای سیاسی و مذهبی، اتفاقات و برخوردهای حادثه ساز بیشتری در پی دارد و در مقابل، در ایام استراحت و کاهش فعالیتهای روزمرگی، افت تعداد حوادث اورژانسی را شاهد هستیم.

توجه آنکه در شرایط عود گرفتن دغدغه ها و درگیری های زندگی، بیماریهای زمینه ای خفته در مردم نیز به سطوح واکنشهای نیاز به درمان می انجامد. مثال آنکه: یک بیمار با بیماری فشار خون که در حال زندگی ساده خود است با حضور در موقعیتهای زندگی و اجتماعی پر استرس می تواند استعداد افزایش فشار عروق مغزی و مواجهه با سکته مغزی را در خود بوجود آورد.

 بنابراین آمار ۱۰ الی ۱۵ نفر اورژانس روزانه در جمعیت ۱۰۰ هزار نفری یک جامعه را در نظر می گیریم.

دیگر اینکه: بسیار نادر است که یک بیمار اورژانس طلب بازهم در آینده نزدیک نیاز به سرویس اورژانس پیدا کند بنابراین در هر روز با بیمارهایی مختلف و با انواعی متفاوت از بیماری یا حادثه مواجه هستیم.

حال سوال اساسی و تامل برانگیز اینجاست که چگونه هر روز با بیمارانی روبرو هستیم که با بیماران روز و روزهای قبل یکسان نیستند اما آمار روزانه از حد و مرز خاصی تجاوز نمی کند(مثلا ۵ الی ۱۰ مورد در هر روز)!  مگر امکان ندارد که تمام بیمارانی که در عرض یکسال دچار عارضه می شوند، تنها در یکروز خلاصه شوند؟! (مثلا ۱۰۰۰ نفر در یکروز!)

شاید جواب ما با توجه به میل ذهنی ظاهربینی که داریم و در همه حال فقط روابط ظاهری و مادی میان پدیده ها همچون علل سبب و مسببی را می بیند، در چند واژه زیر خلاصه کنیم و آن اینست که: ظرفیت آسیب پذیری هر جمعیت اینگونه اقتضا می کند که از حد و مرز خاصی تجاوز نکند!

اما براستی مگر چه کسی تنظیم کرده است که اینگونه منظم بیماران یا بلادیدگان به اورژانس نیازمند شوند؟! چه کسی مقرر کرده است که همه بیماران در یک یا چند روز خاصی بیمار نشوند بطوری که مثلا در یکروز ۵۰۰ بیمار داشته باشیم و در روز بعد بدون بیمار باشیم؟! چگونه میتوان باور داشت که همه ۱۰ نفر بیماری که در یک روز  نیاز به اورژانس پیدا کرده اند، در یک ساعت و یک زمان خاص مثلا راس ساعت فلان نیازمند شوند؟!

آیا با وجود چنین نکته عجیب و خفته ای که در این موضوع وجود دارد و آنهم چیزی نیست بجز:”حضور سنت های الهی در بلایای انسانی” می توان بسادگی تمام مقررات و قوانین تکوینی نظام آفرینش را نادیده گرفت و تنها با ارائه نظریه های دون انسانی همچون “ظرفیت آسیب پذیری جوامع” بسنده نمود؟! و براستی چگونه می توان به کنه عمیق و عظیم ماورایی چنین پیوستگی جهانی پی برد؟! و لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم