خسوف و خواب رسانه‌ها

احسان کریمی میبدی

  • احسان کریمی میبدی/ پژوهشگر پژوهشکده سیاست پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت

بخش اول- امروز دوشنبه ششم مهر ۹۴ درآسمان ایران اتفاق عجیبی افتاد و آن اتفاق عجیب، ماه گرفتگی(خسوف) کامل ماه در ایران پس از سی سال بود ماه گرفتگی که ورود لبه آن به سایه زمین از ساعت ۴ و ۳۷ دقیقه بامداد، آغاز و در ساعت ۵ و ۴۱ ثانیه، سایه زمین تمام قرص ماه را پوشانده و ماه گرفتگی کلی آغاز شد. در ساعت ۶ و ۵۳ دقیقه ماه ماه گرفتگی کلی تمام شد و ماه شروع به خروج از سایه (باز شدن) کرد و در ساعت ۷ و ۵۷ دقیقه پایان یافت. این پدیده در تمام ایران قابل مشاهده بود و نماز آیات بر تمام مسلمانان ایران واجب شد.

6

بخش دوم- نماز آیات دو رکعت است که هر رکعت آن پنج رکوع و دو سجده دارد و اسباب شرعى وجوب آن عبارت است از: کسوف خورشید و خسوف ماه، اگر چه مقدار کمى از آنها گرفته شود؛ زلزله و هر حادثه غیر عادى که باعث ترس بیشتر مردم شود، مانند بادهاى سیاه یا سرخ و یا زرد که غیرعادى باشند؛ تاریکى شدید، فرو رفتن زمین و ریختن کوه، صیحه آسمانى و آتشى که گاهى در آسمان ظاهر مى‏شود، در غیر از کسوف و خسوف و زلزله، باید آن حادثه موجب ترس و وحشت بیشتر مردم شود و حادثه‏اى که ترس‌آور نباشد و یا موجب ترس و وحشت افراد نادرى شود، اعتبار ندارد.

* روش‌های مختلف خواندن نماز آیات

نماز آیات را به چند صورت مى‏‌توان، به جا آورد:

صورت اول: بعد از نیت و تکبیره الاحرام، حمد و سوره خوانده شود و به رکوع برود، سپس سر از رکوع برداشته و دوباره حمد و سوره را بخواند و به رکوع رود و باز سر از رکوع بردارد و حمد و سوره بخواند و به رکوع رود و سپس سر از رکوع بردارد و همین طور ادامه دهد تا یک رکعت پنج رکوعى که قبل از هر رکوعى حمد و سوره خوانده است انجام دهد، سپس به سجده رفته و دو سجده کند و بعد براى رکعت دوم قیام کند و مانند رکعت اول انجام دهد و دو سجده را بجا آورد و بعد از آن تشهد بخواند و سلام دهد.

صورت دوم: بعد از نیت و تکبیره الاحرام، حمد و یک آیه (البته احتساب بسم‌الله به عنوان یک آیه خلاف احتیاط است)، از سوره‏اى را قرائت کرده و رکوع کند، سپس سر از رکوع بردارد و آیه دیگرى از آن سوره را بخواند و به رکوع رود و بعد سر از رکوع برداشته و آیه دیگرى از همان سوره را قرائت کند و همین طور تا رکوع پنجم ادامه دهد تا سوره‏اى که پیش از هر رکوع، یک آیه از آن را قرائت کرده، قبل از رکوع آخر تمام شود، سپس رکوع پنجم را بجا آورد و به سجده رود، و پس از اتمام دو سجده، براى رکعت دوم قیام نماید و حمد و آیه‏‌اى از یک سوره را بخواند و به رکوع برود و همین طور مانند رکعت اول ادامه دهد تا تشهد بخواند و سلام دهد و چنانچه بخواهد براى هر رکوعى به یک آیه از سوره‏اى اکتفا کند، نباید سوره حمد را بیش از یک مرتبه در اول آن رکعت بخواند.

صورت سوم: یکى از رکعت‌ها را به یکى از دو صورت و رکعت دیگر را به نحو دیگر بجا آورد.

صورت چهارم: سوره‏اى را که آیه‌‏اى از آن را در قیام پیش از رکوع اول خوانده، در قیام پیش از رکوع دوم یا سوم یا چهارم تکمیل کند، که در این صورت واجب است، بعد از سر برداشتن از رکوع، سوره حمد را در قیام بعدى اعاده کرده و یک سوره یا آیه‌‏اى از آن را اگر پیش از رکوع سوم یا چهارم است، قرائت کند و در این صورت واجب است که آن سوره را تا قبل از رکوع پنجم به آخر برساند.

بخش سوم- وظایف و عملکرد رسانه ها

هر چند دانشمندان ارتباطات و محققان علوم رسانه بر وظایف وکارکرد رسانه ها متفق القول نیستند اما همه آنان اطلاع رسانی را یکی از وظایف مهم و حیاتی رسانه بر می شمرند . اطلاع رسانی پیرامون مسائل مختلف جهان و با موضوعات مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، دینی و…. که بی شک یکی از مهم ترین وظیفه رسانه های ما (جمهوری اسلامی ) اطلاع رسانی در حوزه علوم دینی و آگاهی مردم بر انجام فرایض است.

در حوزه روزنامه های مطرح کثیر الانتشار در دو روز اخیر به حادثه (۵و۶ مهرماه) تنها روزنامه جمهوری اسلامی در ۵ مهر مطلبی را در حوزه خسوف در صفحه اول و اصلی خود قرار داده اند و بسیاری از روزنامه ها از بیان این اتفاق مهم جا مانده اند.

در میان خبرگزاری ها و سایت های خبری نیز بسیاری از آنان، از بزرگترین خسوف ۳۰ سال گذشته خبری منتشر نکرده اند و بسیاری از آنان نیز تنها به یک تیتر کوچک در گوشه ای از سایت خود بسنده کرده اند.

صدا وسیما نیز به وظیفه خود به خوبی عمل نکرده است و در بسیاری از بخش های خبری از آن جا مانده است.

امید است این پدیده ها که وقوع تکلیف شرعی را برمردم دارد با انعکاس بهتری منعکس گردد تا شاید نماز مسلمانی قضا نگردد.