ضرورت آینده‌پژوهی درحوزه تکنولوژی‌های ارتباطاتی

احسان کریمی میبدی

  • احسان کریمی میبدی/ کارشناس ارشد مدیریت رسانه (دانشگاه صدا وسیما)/ بشنیغان ما

در اکثر زمان ها ارائه یک محصول جدید به ویژه تکنولوژیهای ارتباطی، جامعه ایرانی را نگران خود کرده است و این نگرانی در جامعه نخبگی و به ویژه مذهبی و روحانیت بیشتر مشهود بوده است نگرانی از ترویج رادیوو سینما،ویدئو،ماهواره،شبکه های اجتماعی،اینترنت،رایتل و…

به نظر بنده ، محصولات جدید از لحاظ کاربری مخاطب  را باید به  سه دسته تقسیم کرد:

۱٫       خصوصی: رایتل و شبکه های اجتماعی

۲٫       عمومی:سینما و رادیو

۳٫       ترکیبی: تکنولوژی هایی که هم می تواند جنبه خصوصی و هم جنبه عمومی داشته باشد:اینترنت،ماهواره،ویدئو

تکنولوژی های با توجه به جنبه های آن دارای نقاط قوت و ضعف و همچنین شدت و حدت نگرانی ها خواهند بود زیرا با افزایش مسائل خصوصی امکان فسق و فجور افزایش می یابد همانطور که امکان انجام گناه برای یک دختر و پسر در یک مکان خلوت بیشتر از احتمال انجام گناه و فساد در ملا عام خواهد بود.

توجه به محتوا سازی

اگر با نگاه تساهلی به تکنولوژی های موجود تنها به عنوان یک ظرف بنگریم باید در جهت خلوص محتوای ظرف نیز کوشید زیرا می توان در ظرفی از طلا، آب گوارا و هم می توان آن را لبریز از نجاست کرد. پس توجه به غنای ظرف دارای اهمیت است. پس تهیه محتوا برای محصولات جدید  نیز دارای اهمیت خاصی است به طوری که باید به شرایط اخذ مجوز استفاده از ویدئو توسط وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی پس از تقویت محتوا و تولید بیش از ۱۸۰۰ نوار vhs  اشاره کرد که این سازمان پس از تقویت محتوا مجوز لازم برای استفاده  از این محصول را صادر کرد.

جامعه و تکنولوژی های ارتباطی

معمولا نگرانی حاصل از تکنولوژی در جامعه ما پس از حضور تکنولوژی ارتباطی و به شکلی در هنگام تثبیت آن در جامعه شکل می گیرد یعنی ابتدا محصول ارتباطی بکارگیری  و پس از افشای نقاط آسیب، نگرانی ها و تلاش ها برای توقف آن حاصل می شود که این نوع جامعه پذیری دارای  دو اثر منفی است نهادینه شدن تکنولوژی ناشناخته قبل از فرهنگ محصول شناسانده شده وهزینه های ناشی از نهادینه شدن محصول به شکل معنوی مانند شبکه های اجتماعی و به همراه شکل مادی آن، مبتنی بر سرمایه گذاری  توسط آن جامعه و سرمایه گذاری برای آن تکنولوژی است مانند رایتل(توسط سازمان تامین اجتماعی).

رایتل نمونه بارز نگرانی ها

از آنجا که رایتل هم جز تکنولوژی ارتباطی خصوصی بارویکرد سرمایه گذاری ملی است این تکنولوژی دارای قابلیت افزایش جرم و گناه از یک سو به دلیل کارکرد های آن چون ارتباط تصویری و… است و از طرفی دیگر سرمایه گذاری  مبتنی بر تلاش و سرمایه گذاری ملی برای تضعیف فرهنگی است که بی شک باید آن را نوعی خیانت فرهنگی است ودر مجموع  باید به این نکته توجه نمود که حضور یک تکنولوژی نیازمند شناخت تکنولوژی،ارزیابی و برآمد های حاصله و در نهایت سرمایه گذاری بر روی آن است.

شناخت نقاط قوت و ضعف تکنولوژی، قبل از گسترش همگانی آن

تلاش های زیادی برای مبارزه با رادیو،سینما،ماهواره، شبکه های اجتماعی و رایتل هریک به فراخور زمان خود صورت گرفت و این ضرورت وجود دارد که در صورت مشاهده تهدیدات اجتماعی و فرهنگی و آسیب های ناشی از آن چنین حرکات بازدارنده و واکنشی صورت گیرد اما این تلاش را می توان نوعی نوش داروی پس از مرگ سهراب دانست .

آینده پژوهی در حوزه شناخت تکنولوژی منجربه جلوگیری از  آسیب های اجتماعی، مانعی بزرگ برای سرمایه گذاری اشتباه ونادرست و همچنین تولید محتوا برای تکنولوژی های جدید خواهد بود. به امید آن روز